Zeytinde gübreleme, ağacınızdan alacağınız verimi doğrudan etkileyen faktörlerin başında gelir. Farklı toprak tiplerine kolaylıkla adapte olabilen zeytin; toprak yapısının tınlı, killi-tınlı bünyeye sahip, hafif kireçli ve çakıllı olması en iyisidir. Toprak derinliği en az 1,5-2 m, organik madde ve besin elementleri bakımından zengin, tuzluluk sorunu olmayan, su tutma kapasitesi iyi, pH ‘sı 6-8 civarında olmalıdır. Zeytin ağacının sevmediği ortamlarının başında taban suyunun yüksekliğidir. Taban suyunun 1 m’den daha yakın olduğu veya kışın zeytin köklerinin 3-4 haftadan fazla su altında kaldığı yerlerde, köklerin sudan zarar görmemesi için zeytinlik tesis edilmeden önce drenaj çalışması yapılmalıdır.
Zeytin Ağacının Gübre İhtiyacı Nedir?
Zeytinlikte herhangi bir gübreleme yöntemine geçmeden önce toprağın fiziksel özellikleri ve içeriğindeki mevcut besin maddelerinin kontrolü gereklidir. Bu veriler toprakta yer alan besin maddelerinin fazlalığı ya da eksikliği ile başa çıkılmasında yarar sağlar. En önemli iki parametre şunlardır:
- Toprak pH’ı (Zeytin ağacı için optimum pH 6.5 kabul edilse de toprak pH’ının 6- 8 arasında olduğu topraklarda verimlilik bakımından sorun çıkmaz.
- Toprağın kalsiyum içeriği
Kimyasal toprak ve yaprak analizine göre ideal zeytin verimi için toprağın kabul edilebilir besin değerleri (100 kg verim için saf değerler);
- 1,2 N
- 0,4 P
- 4-5 K
Zeytinyağı ya da sofralık zeytin yetiştirilirken ihtiyaç duyulan en önemli besin elementi azottur. Azot zeytinin çimlenmesi ve üretimi için şarttır. Ortamda azot eksikliği olmasının belirtisi yıllık bitki örtüsünün kısa olmasıdır. Zeytinin yaprakları normalden kısa kalır, aşamalı olarak koyu yeşile dönemez. Azot eksikliği olan topraklardaki bu açık mutlaka rasyonel bir gübreleme programı ile kapatılmalıdır.
Zeytinde Hangi Gübre Kullanılır?
Zeytin ağacı yetiştiricileri makro besin elementlerinin yanı sıra mikro besin elementlerine de ihtiyaç duyar (çinko, bor, kalsiyum vb.). Özellikle çiçeklenme öncesi ve sonrasında mikro besin elementleri ile yapılacak gübreleme çiçeklenmeye, tozlama ve döllemeye dolayısı ile verime etki eder. Makro besin elementleri ise (N, P,K gibi) doğru zamanda ve doğru dozlar uygulanmalıdır. Doğru zaman ve doz da uygulanan gübreler verim ve kaliteye önemli ölçüde etki eder.
Zeytinde Gübreleme Ne Zaman Yapılır?
Sulamanın çok fazla olmadığı ağaçlarda en uygun gübreleme dönemi kış, ilkbahar ve sonbaharda uygulanmalıdır. Gübreyi gövdeden 30 veya 90 cm yarıçapında toprağa ekilmelidir; yani taban gübresi uygulamaları taç iz düşümüne yapılmalıdır. Bu sayede besin maddesinin aşırı konsantrasyonunun ağacı olumsuz etkilemesi önlenir. Toprak yılda en az 1 kez toprak analizi yapılmalı ve bir uzmana danışıldıktan gübreleme programı hazırlanmalıdır.
Özellikle hasat sonrası yapılacak yaprak ve toprak uygulamaları; kış aylarına gözlerin daha güçlü girmesine (soğuklardan daha az etkilenmesine) neden olmaktadır. Gözlerin kışı soğuk zararlarından etkilenmeden geçirmesi daha verimli bir yıl geçmesi anlamına gelir. Bu dönemlerde topraktan dengeli gübreler yapraktan ise iz elementli (B, Zn, Mn gibi) yaprak gübreleri uygulanmalıdır.
HEKTAŞ Bitki Besleme Ürünleri ile Zeytin Verimliliğinde Artış
Zeytin ağacının bitki besin elementleri ihtiyacı diğer bitkilere oranla, göreceli olarak mütevazi olmasına rağmen, uygun gübreleme ile sağlıklı vejetatif büyüme ve bol verim alınabilir. Bu nedenle tüm yıl boyunca yapılan çalışmaları tehlikeye atacak yetersiz beslenme dönemlerinden kaçınmak için ağacın bitki besi element durumu sürekli takip edilmelidir.
Uygun gübreleme zeytinin içeriğindeki kuru madde miktarını ve yağ asitlerinin biosentezini önemli ölçüde etkiler. En önemli beslenme malzemesi olan azot eksikliği kurak dönemlerde zeytin verimini düşürebilir. Bununla birlikte bir başka sorun da toprakta yeteri kadar potasyum (K) olmamasıdır. Kalkerli topraklarda demir (Fe) ve bor (B) eksikliği, asitli topraklarda kalsiyum eksikliği yaşanabilir.
HEKTAŞ bitki besleme ürünleri her toprağa özel olarak hazırlanan formülasyona sahip gübre seçenekleri ile bütün bu sorunların üstesinden gelerek, olabilecek en yüksek verimde zeytin ürünü alınabilmesini sağlar. Siz de zeytin yetiştiriciliği ve gübreleme konusunda destek almak istiyorsanız Hektaş uzmanlığından yararlanabilirsiniz.
https://wikifarmer.com/tr/zeytin-agaci-gubreleme/
https://www.tarimorman.gov.tr/BUGEM/kumelenme/Belgeler/Budama/Zeytinde%20G%C3%BCbreleme.pdf