Yabancı Otlarla Mücadele Nasıl Yapılır?

Ekili bitkiler arasında istenmeyen yabani otlar, tarım ürünlerini tehdit eden başlıca unsurlardan biridir. Prensip olarak, herhangi bir bitki türü bu nedenle yabani ot veya yabancı ot olarak tanımlanabilir. Neyin ‘istenmediği’ arazinizdeki bitki örtüsüne bağlıdır. Örneğin, bir bitki, diğer bitkileri boğacak kadar çok büyüdüğü için belirli bir yerde yabani ot olarak görülebilirken aynı bitki farklı ortamda (örneğin bahçelerde) süs bitkisi olarak nitelendirilebilir. Ancak tarım söz konusu olduğunda kökleri ile mahsulün besinine ortak olan ve büyümesini engelleyen bu yabani otlar, tıpkı haşere böcekler gibi mücadele edilmesi gereken zararlılarıdır.

Yabancı Ot Nedir?

Yabani otlar, yerel arazi kullanımına bağlı olarak istenmeyen bitkilerdir. Terim esas olarak bahçıvanlar, sera yöneticileri ya da çiftçiler tarafından kullanılır. Yabani otlar araziye göre istenmeyen otlardır. Çünkü bazı şifalı bitkiler organik tarımda memnuniyetle karşılanırken düzenli tarım ve bahçecilikte istenmeyen olarak kabul edilirler. Yabani ot listeleri bu nedenle yalnızca belirli bir arazi kullanımı bağlamında anlamlıdır.

Bitkiler çeşitli nedenlerle yabani ot olarak kabul edilebilir. Genellikle tarım alanlarında, bahçecilikte, özel bahçelerde ve halka açık yeşil alanlarda işe yaramaz, düzensiz, rahatsız edici veya zararlı olan bitkileri ifade eder.

Yabancı Otların Zararları Nelerdir?

Yabancı otlar, araziye, çevreye ve dolaylı olarak biyoçeşitliliğe zarar verebilecek kadar etkilidir. Dolayısıyla zararlı otlarla mücadele yöntemleri geliştirilmiştir. Yabancı otların genel olarak zararları ise şu şekilde sıralanabilir:

• Tarım ve bahçecilikte yabani otlar, ekinlerin veya çiftlik hayvanlarının büyümesini, dolayısıyla hasat ve verimi sınırlar. Bu tür bitkilere örnek olarak çim, yel otu, sürünen devedikeni, sürünen süt dikeni, haşhaş çeşitleri ve tarla nanesi verilebilir.
• Yabani bitkiler, istenmeyen organizmalar için ev sahibi olabilir. Örneğin, zeytin ağacı ve asma gibi bitkilerin ölümüne neden olabilen Xylella fastidiosa bakterisi, çeşitli süs bitkileri aracılığıyla bulaşır.
• Bitkiler, insan ve hayvan sağlığına doğrudan zararlı veya rahatsız edici ise yabani ot olarak kabul edilir. Örneğin, dev domuz otu, dokunulduğunda şişme ve kabarma gibi bir cilt reaksiyonuna neden olabilir.
• Sarmaşık ve tırmanıcı bitkiler yapıları sarar ve en önemlisi temel zarar verebilir.
• Doğa alanlarında, doğal olarak oluşmayan bitkiler, mevcut olan türlerin yerini alabilir. Bu yer değiştirme, biyoçeşitliliği ve ekolojik toplulukların, ekosistemlerin kalitesini etkileyebileceği için istenmeyen kabul edilir.

Yabancı Otlarla Mücadele Yöntemleri Nelerdir?

Yabancı otlar büyük ölçüde hayvanların taşıdığı tohumlarla yayılır. Yuva yapmak için araziden bitki toplayan sincaplar, bahçede koşarak tohumların yer değiştirmesine neden olan köpekler ve en önemlisi yabani ot tohumları içeren sert toprak parçalarını taşıyan kuşlar, yabani otların yayılmasını sağlar.

Salkımlı veya kanatlı tohumlar için rüzgar ana dağıtıcıdır. Solmuş çiçek, tohumlu beyaz tüylerden oluşur. Bir rüzgar esintisi, çimlerinizi kısa sürede yeni nesil karahindibalarla doldurabilir. Bu tür yabani otlarla mücadele etmek nispeten daha kolaydır, çünkü köklü yabani otlar, arazinizi toprak altından ele geçirir. Toprak altında metrelerce uzunlukta kökleri olan yabani otların kökü koptuğunda her bir parça yeniden kök salabilir ve filizlenmeye devam edebilir. Kök yabani otlara örnek olarak devedikeni, ısırgan otu, gündüzsefası, atkuyruğu, fidanlık otu ve yedi yaprak verilebilir. Çeşitleri nedeniyle yabani otlarla mücadele yöntemleri de farklılık gösterir.

Yabancı otlarla mücadele yöntemleri ise ikiye ayrılır. İlk mekanik yöntemler diğer ise kimyasal yöntemleri kapsar. Mekanik yöntemlerde genellikle malçlama tercih edilse de araziyi su altında bırakma, toprağı sürme, çapalama da etkili yöntemler arasındadır. Kimyasal mücadele yöntemlerinde ise herbisitlerden yardım alınır. Herbisitler ise total ve seçici herbisitler olarak ifade edilebilir.

Sıcak ve güneşli mevsimden önce nemli bir dönem yaşandığında toprak çok fazla nem içerdiğinden yabani otlar hızla yayılabilir. Yabani otları düzgün bir şekilde kontrol edebilmek için havanın güneşli ve kuru, az rüzgarlı olması önemlidir. Yaz sonu yabancı ot kontrolü için idealdir. Bu dönemde kontrol yapılırsa, gelecek baharda daha az yabancı ot çıkması ihtimali yüksektir.

Mekanik Mücadele Yöntemleri Nelerdir?

Yabani otlarla mücadele yöntemlerinde ilk olarak elle müdahale önerilir. Çünkü mekanik yöntemler daha sürdürülebilir ve erken müdahale ile yabancı otların önüne geçilebilir. Mekanik yabani ot kontrolü, aletler, makineler ve aletler kullanılarak yapılan kontroldür. Biçme, otlatma ve su seviyesinin düzenlenmesi de istenmeyen bitkilerin kontrolüne katkıda bulunabilir. Bahçelerde zemin örtüleri veya malçlama yapmak da yabani otların büyümesini engeller.

Malçlama

Malçlama, doğal olduğu için yabani ot mücadelesinde popülaritesi artan yöntemlerden biridir. Malçlama da toprak bir malç tabakasıyla kaplanır. Malç ise saman, yapraklar, talaşlar veya çim kırpıntıları içeren organik veya mineral malzeme tabakasıdır. Bu malzemeleri kullanarak yabani otların büyümesini önleyebilir, aynı zamanda toprağın kalitesini de arttırabilirsiniz.

İyi bir malç tabakası kullanırsanız bahçenizde yabani ot kalmaz. Malç yöntemi sadece bitkilerinizi, sebzelerinizi ve meyvelerinizi daha sağlıklı hale getirmekle kalmaz, aynı zamanda yabani otları temizlemenize gerek kalmadığından size zaman kazandırır.

Su Altında Bırakma

Su altında bırakma yabancı ot mücadelesi söz konusu olduğunda uzun yıllardır uygulanan yöntemlerden biridir. Sıklıkla çeltik tarlalarında tercih edilen bu yöntemle zararlı ot ve tohumlarının havasız kalarak ölmesi amaçlanır. Ancak fazla su, ekili ürünlere de zarar verebileceğinden çeltik tarlası gibi bol su ile tarım yapılan arazilerin dışında uygularken dikkat edilmesi gerekir.

Toprağı Sürme

Toprağı sürme yöntemi daha çok yeni köklenen ve filizlenen yabani otları temizlemek için etkilidir. Geniş yapraklı yabancı otlar ya da ince olanlar fark etmeksizin zararlı bitkilerden bu şekilde kurtulabilirsiniz. Toprağı sürme esnasında genç bitkilerin kökleri ortaya çıkacağından hem rahat toplanabilir hem de dışarıda kurumaya başladığı için kısa sürede ölerek etkisi hale gelir. Dikenli yabancı otların da meydana çıkmasını sağlar ancak toplanırken dikkatli olunmalıdır.

Çapalama

Çapa, tek yıllık tohum yabani otlarda iyi sonuç verir, ancak kök yabani otların büyümesini de teşvik edebilir. Çapa ile yabani otları kökünden keserek çapalama yapabilirsiniz. Aynı zamanda yabani otların kök salmasını önlemek ya da kurumasını sağlamak için toprağı gevşetmiş olursunuz. Böylece ortaya çıkan yabani otları kolayca çıkarabilirsiniz. Kısa süreli yabancı ot temizlemenin hızlı bir yöntemidir. Bununla birlikte, çapalama yaparken toprağın çok uzaklara savrulmadığından emin olmanız gerekir, aksi takdirde yıllık yabani otların çimlenmesini teşvik edebilirsiniz.

Kimyasal Mücadele Yöntemleri Nelerdir?

Kimyasal yabani ot kontrolünde böcek ilaçları, herbisitler gibi bitki koruma ürünleri kullanılır. Kimyasal pestisitler, en iyi mahsulün büyüme döneminde genellikle mart ve eylül ayları arasında işe yarar. Hava durumu da önemli bir etkendir. Dolayısıyla yağmur yağmadığı veya sadece az rüzgar olduğunda uygulanması tavsiye edilir.

Herbisitler

Herbisitler, yabani ot öldürücü olarak bilinir, kimyasal mücadelenin etkili yöntemlerinden biridir. Yabancı ot ilacı olarak da bilindiğinden ilaçlama yapılarak kullanılır. Herbisitler, çiftliklerde, ticari ormanlarda, çimlerde, peyzajlarda istenmeyen bitkileri kontrol etmek için tercih edilir. Ancak bazen suda yaşayan yabani ot kontrolü için doğrudan yüzey sularına uygulanabilir. Temel olarak, seçici ve (total) seçici olmayan şeklinde adlandırılan iki ana herbisit türü vardır.

Total Herbisitler

Seçici olmayan varyantlar, temas ettiği tüm bitkileri öldürür. Çünkü değişken, ve çok çeşitli yabani otları/bitkileri ortadan kaldırmak için tasarlanır. Temas veya sistemik eylem modu ile çalışır. Örneğin glifosat çok yıllık yabani otları öldüren bir herbisittir. Bu kimyasalı kullanmanın avantajı ise bitkiler için ne kadar zehirli olsa da hayvanlara veya insanlara herhangi bir zarar vermemesidir.

Seçici Herbisitler

Seçici herbisitler, adından da anlaşıldığı gibi hedefe yönelik ilaçlardır. Dolayısıyla belirli bir yabani otun büyümesini engellerken kullanılır, diğer bitkiler zarar görmez. Yalnızca çim ve geniş yapraklı yabani otlar gibi belirli bitki türlerine karşı son derece etkili olacak şekilde formüle edilmiştir. Ancak diğer bitki türleri için zararlı değildir.

Herbisitler Nasıl Kullanılır?

Seçici herbisitler kullanırken, ortadan kaldırmak istediğiniz bitki türlerini hedeflediğini doğrulamak için ürün etiketini okumak önemlidir. Uygulamanın etkili olması için dozajına ve zamanlamasına dikkat etmeniz gerekir. Total herbisitler ise tüm bitkiler hedeflediğinden ve küçük bir spreyleme bile etkili olduğundan talimatlara uygun dikkatli kullanım gerektirir. Hangi türün kullanılacağına karar vermek ise yok etmek istediğiniz bitki türüne ve yakınlarda süs bitkileri dikilip dikilmediğine bağlıdır. Siz de tarım arazisinde ya da bahçenizdeki yabancı otlarla mücadele ederken pratik ve etkili ürünler kullanmak isterseniz Hektaş’ın sunduğu pestisitlerden yararlanabilirsiniz.