Türkiye’de Kanola Hangi Bölgede Yetişir?
Kanola, bitkisel yağ kaynağı olarak yetiştirilen bir tarım ürünüdür. Ayçiçeği, soya gibi Türkiye’de en fazla ekimi yapılan yağlı tohumlu bitkiler arasında 3.sırada yer alır. Dünyada en fazla kanola Çin, Hindistan, Kanada, Polonya, Fransa, Pakistan gibi ülkelerde üretilir. Kanolanın küresel çapta yıllık toplam üretimi ise yaklaşık 22 milyon ton civarındadır. Bu bitki Türkiye’de ilk defa 1960’lı yıllarda yetiştirilmeye başlanmış, takip eden yıllarda üretim miktarları ve ekim alanlarında yıldan yıla değişimler söz konusu olmuştur. (1) Kanola hangi mevsimde yetişir? Kanola yetiştirmeye uygun iklim özellikleri nedir? Hangi bölgelerde kanola tarımı yapılır? Kanola yetiştiriciliği ile ilgili tüm merak ettiklerinize gelin birlikte bakalım.
Kanola Hangi Mevsimde Yetişir?
Kanola bitkisi yazlık ve kışlık olarak ekilebilir. Türkiye’de kanola sadece kışlık olarak yetiştirilir. Kanolanın kışlık ekimi genellikle sonbahar mevsiminde gerçekleştirilir.
Kanola Ne Zaman Yetişir?
Ege, Marmara, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu, Akdeniz ve Trakya bölgelerinde kanola ekimi 15 Eylül – 15 Ekim tarihleri arasında yapılmalıdır. Karadeniz Bölgesi’nin kıyı kesiminde en uygun kanolanın ekim zamanı 15 Eylül- 20 Ekim tarihleri arasındadır. Ancak, Karadeniz Bölgesi’nin iç kesimlerinde ise 20 Eylül – 10 Ekim tarihleri arasında kanola ekilmelidir. Kanolanın kışlık ekimi için toprak ısısının derecesi önemlidir. Kışlık kanolanın çimlenmesi için toprak ısısının 10-12 derece arasında olması gerektiği için bitkinin ekimi sonbahar ayında yapılır. Toprak ısısı açısından kanola en fazla -15 dereceye kadar dayanıklı bir bitkidir. (2) Mevsim değişimlerinden kaynaklı ekim zamanları kasım ayı içerisinde de olmaktadır.
Kanola Hangi Bölgede Yetişir?
Kanola Türkiye’de Doğu Karadeniz Bölgesi haricinde tüm bölgelerde yetiştirilir. Doğu Karadeniz’de kanola yetiştirilmemesinin sebebi ise bölgenin iklimsel özelliklerinin bitki açısından uygun olmamasıdır. Türkiye’de kanola yetiştiriciliği Marmara, İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Akdeniz, İç Anadolu, Trakya’daki tarım alanlarında gerçekleştirilir. (3)
Kanola tarımı en fazla Akdeniz Bölgesi’nde gerçekleştirilir. Akdeniz Bölgesi kanola tarımında %45 üretim oranı ile 1.sırada yer alır. Marmara Bölgesi %28,5 üretim oranı ile kanola üretiminde 2.sıradadır. Kanola tarımı en az Doğu Anadolu Bölgesi’nde gerçekleştirilir. Doğu Karadeniz’de ise kanola tarımı hiç yapılmaz. (3)
Türkiye’de En Çok Kanola Yetiştirilen Bölgeler Nerelerdir?
Türkiye’de en fazla kanola Akdeniz, Ege, İç Anadolu bölgelerindeki illerde gerçekleştirilir. Adana Çukurova kanola yetiştiriciliğinde ilk sıralarda yer alır. Ayrıca, Mersin, Hatay, Burdur, Kilis ve Osmaniye Akdeniz’de yaygın olarak kanola bitkisinin yetiştirildiği illerdir. (3)
Ege Bölgesi’nde Afyon, Muğla, Aydın, Denizli kanola yetiştiriciliği yapılan illerdir. Ege ve Akdeniz Bölgesi’nden sonra Marmara’da da kanola tarımı yüksektir. Kırklareli, Tekirdağ, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Kocaeli Marmara Bölgesi’nde kanola tarımı ile öne çıkan illerdir. (3)
İç Anadolu Bölgesi’nde ise Amasya, Ankara, Eskişehir, Kayseri, Karaman, Konya, Sivas, Yozgat gibi farklı illerdeki tarım alanlarında kanola yetiştiriciliği mevcuttur. Genellikle buğday ile kanola bitkileri arasından nöbetleşe tarım gerçekleştirilir. (3)
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde pamuk yetiştirilen alanlarda kanola tarımı da mevcuttur. Diyarbakır, Kahramanmaraş, Şanlıurfa gibi önemli illerde kanola tarımı yapılır. Doğu Anadolu Bölgesi’nde ise Kars, Iğdır, Malatya, Batman gibi iller kanola tarımında öne çıkan tarım alanlarına sahiptir. Orta Karadeniz’de ise Çorum, Samsun, Tokat gibi iller kanola yetiştiriciliği yapılan yerlerdir. (3)
Kanola Yetiştirmeye Uygun İklim Özellikleri Nedir?
Kanola genellikle sıcak, ılıman iklim özelliklerine sahip bölgelerde yetiştirilir. Soğuk iklimlerde kanola yetiştiriciliği yapılması zordur. Yazlık kanola ekimi için Türkiye’deki sıcak iklim koşullarına sahip Akdeniz, Ege bölgeleri tercih edilmelidir. Kışlık kanola ekimi için Marmara, İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin iklim özellikleri uygundur. Kışlık olarak ekilen kanolanın soğuktan etkilenmemesi için toprak ısısının -15 derecenin altına düşmemesi, bitkinin kök sisteminin gelişmiş olması gereklidir. (1)
Kanola yetiştiriciliği için ihtiyacınız olan tohumları ve gübre çeşitlerini Hektaş aracılığıyla temin edebilir, hem toprağın hem de hasadınızın verimliliğini koruyabilirsiniz.
Kaynaklar
2.https://arastirma.tarimorman.gov.tr/ktae/Belgeler/brosurler/Kanola%20Tar%C4%B1m%C4%B1.pdf