Toprak Asitlenmesi Nedir? Nedenleri Nelerdir?
Toprak asitlenmesi tarımsal uygulamalarda sıkça karşılaşılan bir durumdur. Asitleşme toprak yapısını etkileyerek tarım faaliyetleri için olumsuz etkiler meydana getirebilir. Asitenen topraklarda tarım ürünün verimi azalır, hem mahsul hem de ekosistem zarar görür. Bu nedenle, toprak asitlenmesinin nedenleri bilinmelidir. Dolayısıyla, toprak asitlenmesine karşı çeşitli uygulamalar ile önlemler alınmalıdır. Toprak asitlenmesi ile ilgili tüm detaylara gelin birlikte bakalım.
Toprak Asitlenmesi Nedir?
Toprak asitlenmesi, belirli bir süre içerisinde toprağın pH oranının kademeli olarak azalması olarak tanımlanabilir. Toprak asitlenmesi hem ürünün veriminin düşmesine hem de toprak yapısının bozulmasına neden olan bir husustur. Aynı zamanda asitleşmeye bağlı olarak toprağa yararlı mikroorganizmaların faaliyetleri de azalır.
Asitleşme toprağın pH değerinin düşmesi ile ortaya çıkar. Toprağın pH’ı 6 değerinin altına inmeye başladığında toprak asitleşmeye başlar. Toprak asitleşmesi bilimsel olarak ise test yöntemleri ile anlaşılır. Topraktan alınan numuneler su ile karıştırılır. Test için litus kağıdı kullanılarak toprağın pH değeri ölçülür. Düşük pH değeri toprak asitlenmesinin tespit edilmesini sağlar.
Toprak asitlenmesinin bir diğer belirtisi tarla veya bahçede yabani otların yaygınlaşmasıdır. Kuzu kulağı, doğu saray, çatallık, at kuyruğu, karahindiba toprak asitleşmesinde önemli yayılım gösterir. Toprak asitleşmesinin ortaya çıktığı tarla ve bahçeler tarım faaliyetleri açısından elverişsiz alanlara dönüşür. Tarım faaliyetlerinden alınan verim önemli ölçüde düşer.
Toprak Asitlenmesinin Nedenleri Nelerdir?
Toprak asitlenmesi hem doğal yollarla hem de tarımsal faaliyetler sonucunda ortaya çıkabilir. Doğal yollarla ortaya çıkan toprak asitleşmesinin temel nedeni bitki örtüsü ve yağmurlardır. Toprak üzerinde doğal yayılım gösteren bitki örtüsü asitleşmeye neden olabilir. Bitki örtüsüne bağlı toprakta parçalanan mineral ve organik maddelerin asidik özellik göstermesi tarım alanının pH değerini düşürebilir. Organik madde ve mineraller asidik ise toprakta asitleşme meydana gelebilir. Bu durum genellikle turba bataklıkları ve çam ormanlarında görülür.
Toprağın asitleşmesinin bir diğer nedeni de yağmur etkisidir. Fazla yağış veya sulama nedeniyle azot toprağa sızıntı olarak karışır. Asit yağmurları ile toprak yapısındaki magnezyum, potasyum, kalsiyum gibi elementler yıkanır. Böylece, toprak içerisinden uzaklaşan bu elementler ile toprağın pH değeri düşer. Toprak içerisindeki pH değeri azaldıkça ağır metaller olarak tanımlanan alüminyum, demir, manganez, bakır, çinko konsantrasyonu artar. Böylece topraktaki asitleşmeye bağlı olarak tarım uygulamalarında verim düşer.
Çevre kirliliğine bağlı olarak şehirleşme, toprak bitki örtüsünün yok olması da toprak asitlenmesinin bir diğer nedenidir. Toprak asitleşmesi suni olarak da ortaya çıkabilir. Yanlış tarım uygulamaları toprağın yapay yollarla asitlenmesinin en önemli nedenidir. Fazla ve yanlış gübreleme ile toprak asitlenmesi artar. Özellikle yüksek azotlu sentetik gübrelerin tarım uygulamalarında fazla kullanılması toprak asitlenmesine neden olur. Fazla miktarda kimyasal gübrelerin kullanımı toprağın pH değerinin düşmesi ile sonuçlanır. Toprak asitlenmesinin bazı nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- Buharlaşmaya bağlı nitrat kaybı
- Amonyak azotlu organik atığın toprağa karışması
- Baklagiller ile rizosfer çevresinde asitleşme
- Nitrat sızması
- Karbon mineralleşmesi ve biyolojik aktivite
Toprak Asitleşmesinin Önüne Nasıl Geçilir?
Toprak asitleşmesi, pH değerinin yükseltilmesi ile ortadan kaldırılabilir. Topraktaki asit seviyesi bu duruma neden olan etkenlerin ortadan kaldırılması ile yükseltilebilir. Suni olarak toprak asitlenmesine neden olan kimyasal gübrelerin tarımda yeterli miktarda kullanılması gerekir. Yeterli ölçekten fazla kullanılan kimyasal gübreler toprağın verimini artırmak yerine asitlenmesine neden olur. Dolayısıyla, tarımsal uygulamalarda fazla gübre kullanımı azaltılmalıdır.
Toprak asitleşmesinin doğal yollarla ortaya çıkıyorsa bu durumlarda tarla veya bahçenin pH testi yapılmalıdır. Toprak numuneleri ile pH değeri tespit edildikten sonra toprağın asit seviyesini yükseltmek adına takviye maddeler kullanılabilir. Tarım kireci toprağın düşün pH değerinin yükseltilmesini sağlar. Asitli topraklarda tarım kireci uygulaması yapılarak pH değeri dengelenebilir. Tarım kireci uygulamaları toprağın alkalinitesinin yükseltilmesine yardımcı olur.
Hektaş toprak asitlenmesinin önlenmesine imkan tanıyan ürünleri hizmetinize sunar. Siz de Hektaş ürünlerini güvenle tercih ederek toprak verimini kolayca artırabilirsiniz.