İçindekiler sakla

Pamukta Sulama Nasıl Olmalı?

Pamukta sulama, bilinçli yetiştiriciler tarafından doğru zaman ve doğru miktarda yapıldığında ürün kalitesi üzerinde olumlu etkiye sahiptir. Pamuğun su ihtiyacı, yetiştirildiği yere göre belirlenir. Ortam ne kadar kuru ve sıcak olursa, bitkinin su ihtiyacı buna bağlı olarak artar. Daha ılıman ve nemli bir yerde ise su ihtiyacı çok daha azdır. Pamuk, kuraklığa ve sıcağa karşı dayanıklı bir bitkidir. Yaz yağışlarının yeterli olduğu bölgelerde ek sulama yapılmadan bile pamuk yetiştirilebilir.^[1] Mahsul yapmak için sulamanın gerekli olduğu daha kurak bölgelerde, iklime göre seçilebilecek çeşitli sulama teknikleri vardır.

Pamukta Sulama Yöntemleri Nelerdir?

Sulamada amaç, suyun en az kayıpla köke ulaşmasını sağlamaktır. Pamuk tarımında dört farklı sulama yöntemi kullanılır:

Uzun tava (border): Bu yöntemde su, kanallardan pamuk bitkisinin bulunduğu dar ve uzun tavalara ince su tabakası şeklinde verilir. 25-30 cm yüksekliğinde setlerle uzun dikdörtgen parseller oluşturulur. Uzun tava yönteminde arazinin eğimi en fazla %2-5 arasında değişmelidir.
Karık: Sulamanın en düzenli şekilde yapılabildiği yöntem karık sulama yöntemidir. Kanaldan sıranın her iki yanındaki bitkiler eşit şekilde sulanır. Karık eğiminin %1’den az olması gerekir.
Yağmurlama: Yağışa benzer bir yöntemdir. Su, pompalama yolu ile bir boru sistemi üzerinden dağıtılır, daha sonra da havaya püskürtülür. Toprak yüzeyine eklenen püskürtme başlıkları ile sulama yapılır.
Damla sulama: Su filtre edilir ve damla damla toprak yüzeyine verilir. Damla sulamada amaç, bitkinin ihtiyacı kadar suyu almasını sağlamaktır.

Pamuk Sulama Dönemleri Ne Zamandır?

Pamuk yetiştiriciliğinde sulama zamanının tespiti, iyi ürün elde edebilmek için önem arz eder. Her bitki gibi pamuk da büyüyebilmek için suya ihtiyaç duyar. Tohumlanmadan hasat zamanına kadar altı aylık bir süre söz konusudur. Pamuk, yetiştirilme süreci esnasında su ve nem ister.^[2] Olgunlaşma döneminde ise kuru ve sıcak bir ortamı tercih eder.

Pamukta İlk Sulama

Kışı kurak geçen bölgelerde tarlaya ekim yapılmadan önce sulama yapılması gerekir. Ekim ve çiçeklenme dönemi arasında sulama yapmak pek tavsiye edilmez. Ekimden yaklaşık 40-45 gün sonra, iklimsel koşullar da göz önünde bulundurularak her 5-7 günde bir (İklim koşulları ve toprak yapısına bağlı kalmakla beraber bu süre 15-20 günde bi de olabilir) pamukta ilk sulama yapılmalıdır. Bu dönem genellikle bitkinin çiçek açmasından sonra olur. Yaz mevsiminin sonlarına doğru pamuk koza kurumaya ve ayrılmaya başlar. Bu dönemde pamuk bitkisi kurak ve sıcak bir hava ister. Pamuk yetiştiricileri yazın bitimine doğru sulamayı durdurur.^[3]

Pamukta ilk sulama, ürün verimliliği açısından önem taşır. Pamuğun ilk suyunu geciktirmek, toprağın nem oranını düşürür, bitkinin hızlı büyüdüğü bu dönemde köklerin gelişimini engeller. Sonraki sulamalar zamanında olsa da ilk sulamanın geç yapılmasının olumsuz etkisi önlenemez.

Pamukta Son Sulama

Pamukta son sulama, Ağustos ayının son veya Eylül ayının ilk haftasında yapılır. Kozaların olgunlaşma dönemindeki sulama oldukça önemlidir. Bitki kozaları %5-10 oranında açtığında pamukta son sulama işleminin yapılması gerekir. Son sulamanın miktarı ve süresi, mahsul kalitesini doğrudan etkiler. Son sulama fazla yapılırsa buna bağlı olarak çiçeklenme çok olur. Bu durum kozaların açılmasını engeller. Pamuğun son suyunun erken kesilmesi ise kozaların küçük kalmasına sebep olabilir.

Sulamanın Faydaları Nelerdir?

Yükselen üretim maliyetleri ve kurak havanın mahsul verimine etkisi nedeniyle sulamanın önemi gün geçtikçe artmaktadır.^[4] Pamukta sulama, birim arazi başına verimi güçlendirerek üreticiye ekonomik fayda sağlar, yetersiz veya zamansız yağışın sebep olabileceği etkenleri ortadan kaldırarak mahsulden alınan performansı iyileştirir.

Tüm ekinler gibi pamuğun da mevsimsel su gereksinimi, bulunduğu coğrafyaya göre değişkenlik gösterir. İklim ne kadar kuru ve sıcak olursa, bitkinin serin kalma ihtiyacı da bir o kadar artar. Nemli bölgelerde pamuk yetiştiriciliği yapmak, dengesiz yağış periyotları nedeniyle risk taşımaktadır. Belirsiz aralıklarda ve fazla miktarda yağan yağmur, pamuk bitkisine faydadan çok zarar verir.^[5] Bu sebeple sulama daha çok önem kazanır. Verimli mahsul elde etme yolunda risk taşıyan faktörler, sulama yapılarak ortadan kaldırılır. İklim gereken su miktarını, toprak da buharlaşma talebine cevap verebilmek için bitkiye ne kadar su gerektiğini belirler.

KAYNAKÇA