Kök ve Kökboğazı Çürüklüğü nedir, nasıl mücadele edilir? Cevabı içeriğimizde!
Buğday, Türkiye ekonomisi açısından oldukça önemli yere sahip olan bir bitkisel ürün. Bitkide en çok görülen hastalıkların başında ise kök ve kökboğazı çürüklüğü geliyor. Dünyada buğday ekim alanlarının hemen hemen hepsinde görülebilen bu hastalık nedeniyle yüzde 10 ve yüzde 40 arasında ürün kayıpları oluşabiliyor. Hatta mevsim ve münavebe sistemi hastalığın çoğalması için uygun şartlara sahipse ürün kaybı yüzde 50 veya daha fazla olabiliyor.
Erken müdahale önemli
Hastalıkla ilgili en önemli sorun, üreticilerin bu hastalığı erken fark edememesi. Bu noktada buğdayın tüm gelişim evrelerinin iyi takip edilmesi oldukça önemli. Hastalık kendini erken dönemde kök bölgesinden belli ediyor. Daha sonra belirtiler yapraklara sıçrıyor ve yaprak üzerinde kararmalar meydana geliyor. Bitkilerin alt yaprak kınlarında sap ve boğumda bal rengi bir görünüm oluşuyor. Erken mücadele önlemleri alınmazsa kök ve kökboğazı çürüklüğünün boş başak oluşumu ve başaklarda kararma gibi etkileri de var. Aynı zamanda danenin kalitesi düşüyor. Bu nedenle etkin ve erken bir mücadele buğdayda kök ve kökboğazı hastalığı için oldukça gerekli.
Kurak geçen uzun ilkbahar periyodundan sonraki yağışlar hastalığın oluşmasına yol açıyor. Ayrıca oksijenin yetersiz olduğu ağır veya zayıf topraklarda hastalık daha fazla ortaya çıkıyor. Eğer hastalık bitki gelişme döneminin ortasında görülürse ciddi boyutta maddi kayıpların yaşanması ve ürünün tamamen yok olması kaçınılmaz.
En etkin mücadele yöntemi kimyasal uygulamalar
Kültürel olarak toprağın işlemesi ve su baskını olan yerlerde buğday yetiştirilmemesi hastalığın görülmesini engelleyen faktörler. Ayrıca iyi bir gübreleme de bitkide dayanıklılık oluşmasını sağlıyor. Fakat hastalık görüldükten sonra tek mücadele yöntemi zirai ilaçlar yardımıyla yapılan kimyasal uygulamalar. Koruyucu ve tedavi edici özellikleri bulunan bitki koruma ürünleri ile uzun süreli etki yakalamak mümkün. Ayrıca bitkiye kazandırdıkları dayanıklılık ve bağışıklık ile kök ve kökboğazı çürüklüğü hastalığıyla daha rahat mücadele edilebiliyor. Uzun süreli tedavi yöntemi sayesinde zirai ilaçlama sayısı azalarak hem üretim hem de ekonomik açıdan kazanç sağlanıyor.
Kök ve kökboğazı çürüklüğü hastalığının evreleri
| Skala Değeri | Hastalık Şiddeti |
| 0 | Bitki sağlam |
| 1 | Bitkide az sararma |
| 3 | Bitkide orta derece sararma (%16-40) |
| 5 | Bitkide şiddetli sararma (%41-70) |
| 7 | Bitki ölümü (%71-100) |