Fındık Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele
Fındık, lezzeti ve sağlık için faydalı özellikleriyle sofraların vazgeçilmez bir parçasıdır. Nitekim, fındık yetiştiriciliği sırasında karşılaşılan fındık zararlıları ve fındık hastalıkları, bu değerli bitki için tehditte neden olabilirler. Çünkü fındık bahçelerinde gelişebilecek çeşitli zararlı böcekler, mantarlar ve virüsler; verim kaybına, kalite düşüklüğüne, hatta ağaçların ölümüne yol açabilirler. Bu nedenle, fındık üreticileri için zararlılar ve hastalıklarla etkili bir şekilde mücadele etmek son derece önem teşkil eder.
Fındık Zararlıları ve Hastalıkları ile Nasıl Mücadele Edilir?
Tüm bu fındık zararlıları ve fındık hastalıkları yapraklara, sürgünlere ve meyvelere zarar vererek bitkinin gelişimini etkileyebilirler. Bunlarla mücadele sırasında biyolojik yöntemler, kimyasal ve kültürel önlemlere başvurulabilir. Biyolojik mücadele kısmında doğal düşmanlar ve parazitoidler kullanılarak zararlıların popülasyonları kontrol altına alınabilir. Kimyasal mücadelede etkili ve doğru zamanda fındık ilaçları kullanılabilir. Kültürel önlemler arasında ise bahçe temizliği, budama, sulama yöntemleri ve gübreleme gibi uygulamalar bulunur.
Fındıkta Sıkça Görülen Zararlılar
Fındık bahçelerinde ortaya çıkan ve ürüne ciddi zararlar veren farklı fındık zararlıları bulunur. İşte onlardan bazıları…
1- Fındık Kurdu
Fındık kurdu, Curculio nucum adı verilen bir böcek türünün larva evresidir. Fındık ağaçlarının yaprakları, çiçekleri ve meyveleri dahil olmak üzere bitkinin farklı kısımlarına zarar veren bu küçük fındık zararlıları, fındık yetiştiricilerinin en büyük düşmanlarından biri olarak gösterilebilir. Fındık kurdu, yaprakların kenarlarına ve meyve kabuklarına girerek beslenirler.
2- Amerikan Beyaz Kelebeği
Amerikan beyaz kelebeği (Hyphantria cunea), patates böceği olarak da bilinir. Fakat fındıklar için de oldukça tehlikelidirler. Bunlar yaprakların delinmesine, bitki dokusunda besin kaybına ve bitki zayıflaması gibi sıkıntılara yol açabilirler.
3- Fındık Gal Sineği
Fındık Gal Sineği (Mikomyia coryli) fındık bahçelerinde önemli bir zararlı olarak bilinen bir böceklerden bir diğeridir. Fındık gal sinekleri, yumurtalarını meyvelerin kabuklarına bırakmasıyla zarar oluştururlar. Bunlar fındık meyvelerinin yumuşak kabuklarında tünel açarlar ve bu tünellere yumurtalarını salarlar. Yumurtalar kısa sürede larvalara dönüşürler ve meyve içinde beslenmeye başlarlar.
4- Fındık Yaprak Deleni
Fındık yaprak deleni ise Anoplus roboris Sufr ismi ile litaratürde tanımlanır. Yapraklar üzerindeki zararlarıyla bitkinin enerji üretimini olumsuz etkilerler ve verim kaybına yol açarlar. Ayrıca, yapraklarda oluşan yaralar, bitkide mantar ve diğer enfeksiyonların gelişme riskini de artırabilir.
Fındıkta Sıkça Görülen Hastalıklar
Fındık bahçelerinde görülen hastalıklar, hem ağaçların sağlığını hem de verim potansiyelini olumsuz etkileyebilir. İşte o hastalıklardan bazıları…
1 – Fındıkta Külleme Hastalığı
Fındıkta külleme hastalığı (Phyllactinia guttata), fındık ağaçlarında yaygın olarak görülen bir mantar hastalığıdır. Ayrıca fındık yaprak hastalıkları arasında en sık karşılaşılan sıkıntılardan biridir. Çünkü fındık yapraklarının üzerinde kül rengi bir tabaka oluşturan bu mantar, bitkinin gelişimini ve verimini olumsuz etkiler.
2 – Fındık Bakteriyel Yanıklık Hastalığı
Fındık bakteriyel yanıklık hastalığı, Xanthomonas arboricola pv. corylina ismi ile bilinen bakteriyel bir hastalıktır. Genellikle ilkbahar ve yaz aylarında bu sıkıntı gözlemlenir. Böylece enfekte olan yapraklarda kahverengi veya siyah lekeler görülür. Bu lekeler zamanla büyür ve yapraklarda doku ölümüne yol açar.
3 – Fındık Dal Kanseri
Fındık dal kanseri, fındık ağaçlarında görülen bir diğer yaygın bir hastalıktır. Mantar kaynaklı bu hastalık genellikle yaralı veya zayıf olan dallarda gelişme gösterir. Böylece mantar, enfekte olan bölgelerde ağacın kabuğunu ve özellikle iç dokularını etkiler. Bu yüzden de enfekte olan bölgelerde kabuk çatlakları, ölü dokular ve kankarlar (yuvarlak veya oval şekilli kabuk çıkıntıları) meydana gelir.
4 – Fındık Mozaik Hastalığı
Fındık mozaik hastalığı virüslerin neden olduğu bir enfeksiyondur. Virüs, fındık bitkilerinin yapraklarında mozaik benzeri desenler, kloroz (sarımsı renklenme), kıvrılma ve bozulma gibi problemler çıkartır. Enfekte olan bu yapraklarda renk değişimleri ve desen bozuklukları gözlemlenebilir.
Fındık Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadelede Hektaş
1956 yılında kurulan Hektaş, fındık zararlıları ve diğer bitki hastalıklarıyla mücadele konusunda çeşitli ürünler ve çözümler sunmayı kendine misyon edinmiştir. Bunun için çeşitli ürünler, danışmanlık hizmetleri ve teknik destek sağlar.
Hektaş’ın fındık zararlıları ve hastalıklarıyla mücadelede yer alan ürünleri arasında insektisitler, fungisitler ve biyolojik mücadele ürünleri bulunur. Bu ürünlerle zararlıların ve hastalıkların kontrol altına alınması sağlanırken çevreye ve fındık bitkisine zarar vermemek hedeflenir. Ayrıca Hektaş’ın tarım uzmanları, üreticilerle birlikte çalışarak zararlılarla mücadele programlarını ve hastalık kontrol yöntemlerinin uygulanmasını destekleyerek en iyi sonuçları elde etmelerine yardımcı olurlar.