Erozyon Nedir? Erozyon Nasıl Önlenebilir?
Erozyon, önemli doğa olayları arasında yer almasıyla dikkat çeker. Yer kabuğu üzerinde bulunan toprak tabaka; dış etkenlerle veya aşınım sonucu başka bir yere doğru kayabilir. Bu durumda toprak üzerinde yer alan bitkiler ve canlılar hasara uğrar. Erozyonu önlemek ise bazı yöntemlerle mümkün olabilir. En azından alınan tedbirler erozyonun yarattığı hasar durumunu minimum seviyeye düşürebilir.
Erozyon Nedir?
Erozyon; belirli bir miktar toprağın dış etkenlerle ya da yağışlar sonucu kayması anlamına gelir. Düzensiz yağışlar, dağınık yerleşme veya toprağın eğime paralel olarak sürülmesi erozyona neden olur. Kaçak ağaç kesimleri ve ormanların yok edilmesi de toprağın bulunduğu yüzeye tutunmasını zorlaştırır. Bu durum sonucunda toprak tabakası, bir yerden başka bir alana doğru kayma eğilimi gösterir. Ayrıca yağmur damlalarının toprak yüzeyini aşındırması, erozyona neden olan bir diğer faktördür.
Toprak tabaka, koruyucu örtüden mahrum kaldığı dönemlerde, su ve rüzgarın etkisi erozyon oluşmasını tetikler. En önemli erozyon faktörleri su ve rüzgar olsa da bilinçsiz tarım işlemleri veya ağaçların yok edilmesi de erozyonu tetikleyen hususlar arasında yer alır. Bunun yanı sıra yeryüzünde yer alan kayaçların; iklim veya aşırı yağış nedeniyle tahrip olması da erozyonun oluşmasında etkilidir. Aşınmaya uğrayan toprak, taşındıktan sonra ise eski bölgede yeni bir tabaka oluşur.
Erozyon Nasıl Oluşur?
Toprak kayması olarak adlandırılan erozyonun oluşumu için üst tabakada çeşitli aşınma veya bozulmaların olması gerekir. Akarsu veya rüzgar etkisi, toprak kaymasının meydana gelmesindeki en büyük etkenlerdir. Bitki örtüsünün bozulması, iklim şartlarının ağırlaşması veya ormanların tahrip edilmesi de erozyona neden olan diğer unsurlar arasındadır. Doğal olayların dışında toprağın yanlış kullanılması veya ekim işlemlerinin bilinçsiz şekilde gerçekleştirilmesi de üst tabakanın zayıflamasına yol açar.
Zayıflama sonrasında toprak tabaka, alt kısımda yer alan kayaçlara tutunamaz ve kayma olayı yaşanır. Erozyon sonrası başka bir alana taşınan toprak; bulunduğu bölgenin bitki örtüsüne ve ekili arazilerin zarara uğramasına neden olur. İnsan faktörünün doğa üzerindeki etkisi ise yapay erozyonlar olarak adlandırılır. Yanlış toprak kullanımı veya orman tahribatı sonucunda bölge içerisinde yapay erozyon oluşması muhtemeldir. Bu gibi olumsuz durumları önlemek için erozyonla doğru şekilde mücadele etmek ve tarım arazisi kullanımında yeterli bilgiye sahip olmak önemlidir.
Erozyon Neden Meydana Gelir?
Arazinin verim değerinin düşmesine ve tarım arazilerinin çakıllarla dolmasına neden olan erozyon, belirli olaylar sonucu gerçekleşir. Erozyona neden olan faktörler şu şekilde sıralanır:
- Bölgenin doğal bitki örtüsünün yok edilmesi
- Yağış veya insan eli kaynaklı ani su taşkınları
- Arazinin çok engebeli ve yüksek rakıma sahip olması
- Ekim yapılan toprağın yanlış yöne doğru sürülmesi
- Ormanlarda yer alan ağaçların ve köklerinin yok edilmesi
- Meralarda aşırı düzeyde hayvan otlatması yapılması
- Orman yangınları
- Dağınık ve düzeni olmayan kırsal yerleşmeler
- Aşınmaya karşı direnci düşük ana kaya tabakaları
- Ekim yapılan arazilerin uzun süre nadasa bırakılması
- Nüfus yoğunluğunun artması
Erozyon Nasıl Önlenebilir?
Erozyon olayını önlemek bazı hususlara dikkat etmek ile mümkün olabilir. Ancak insan gücünün yetersiz kaldığı doğa olayları sonucunda erozyon yaşanmasını önlemek için alınan tedbirler yeterli olmayabilir. Yine de tarım arazilerinin ve orman alanlarının gerekli önlemler alınarak kullanılması ve bilinçli ekim işlemleri yapılması, erozyon oluşmasını engellemek için önemlidir. Erozyonu önlemek için yapılması gerekenler şu şekildedir:
- Bölgenin bitki örtüsünü doğru biçimde analiz etmek ve korumak
- Çiftçilerin erozyonu karşı bilgilendirilmesini sağlamak
- Devlet kaynaklarının doğal bitki örtüsünü korumaya yönelik çalışmaları kapsaması
- Dağınık yerleşmelerin, düzenli hale dönüştürülmesi
- Baraj bölgelerinin çevresinde ağaçlandırma çalışmalarının yapılması
- Nadas tercihi yerine nöbetleşe ekim sistemine geçilmesi
- Anız örtüsünün yakılmaması
- Eğimi yüksek arazilerde ağaç ekiminin gerçekleştirilmesi
- Rüzgarların olumsuz etkisini azaltacak bariyerlerin inşa edilmesi
- Bitki örtüsü zayıf bölgelerde gerekli ekim işlemlerinin yapılması
Kaliteli bir tarım faaliyeti için ihtiyaç duyduğunuz bitki tohumlarını Hektaş üzerinden alabilir ve bitki koruma ürünleri ile bitkilerinizin sağlıklı kalmasını sağlayabilirsiniz.