Nematodların Genel Özellikleri Nelerdir?

28 Nisan 2022

Nematodların Genel Özellikleri

Genel olarak nematod ince, uzun, uçlarda daralan silindir şeklinde, segmentsiz, düz veya kıvrımlı deri ile kaplı ve bilateral simetrik bir vücuda sahiptir. Nematod kelimesinin karşılığı, nematodun vücut görünümüne uymakta ve ip gibi manasına gelmektedir. Genelde bitki paraziti nematod türleri 400 µm ile 5 mm boyundadırlar. Ancak Meloidogyne spp., Heterodera spp., Globodera spp. ve Tylenchulus semipenetrans gibi nematodların dişi bireylerinin gelişme dönemleri ilerledikçe şişkinleşip armut, limon gibi formlara dönüşmektedirler. Erkekleri ise silindir şeklindeki ipliğimsi şekillerini korurlar. Nematodların büyük bir çoğunluğu kendi hareketleri ile toprakta yılda azami 1 m yol alabilirler. Bitki paraziti nematodların bir tarladan diğerine veya bir bölgeden diğer bir bölgeye yayılmaları, sulama suyu, bulundukları toprakların insan, hayvan ve tarım araçları ile taşınması veya bulaşık bitkilerle olmaktadır. Toprakta mevcut kist, yumurta ve larvaların rüzgarla bir başka yere taşındığı hallerde görülmüştür. Nematodların dikey hareketlerinde toprak nemi ve sıcaklığın önemli rolü vardır. Toprak yüzeyi kuru olduğu zaman aşağıya ve yüzeydeki nem uygun şartlara dönüştüğünde tekrar yukarıya doğru hareket ederler. Konukçu bitkilerinin kök sistemi, derinliğine bağlı olarak 3-6 m’ye indikleri görülebilse de nematodların en yoğun oldukları toprak derinliği 10-30 cm’dir. Nematodların bitkilerde meydana getirdiği kayıplar genelde diğer hastalık etmenlerinin ve abiyotik etmenlerin meydana getirdiği kayıplar ile karıştırılır. Bu nedenle tarlada su ve besin maddesi eksikliği, solgunluk, bitkilerde gelişme bozukluğu gibi belirtilerin gözlenmesinin ardından toprak ve bitki örnekleri laboratuvara getirilip nematolojik yönden analiz edilmelidir. Nematodların bitkilerde meydana getirdiği belirtileri iki kısımda incelemek mümkündür.

Bitki üzerinde meydana getirdiği belirtiler:

Bitki yapraklarında oluşan renk açılmaları ve renk değişiklikleri
Bitki boyunun kısalması
Gübre uygulamalarından beklenen faydanın sağlanmaması
Yaprakların küçülmesi ve dalların seyrekleşmesi
Bitkinin solması
Bitkinin zayıf düşmesi sonucu yabancı otlarla rekabet edememesi sonucu arazideki yabancı ot yoğunluğun artması.

Bitkilerin kök kısımlarında meydana getirdiği belirtiler:

Köklerde ur oluşumu
Köklerde saçaklanma ve düzensiz dağılım
Köklerde siyah ya da kahverengi yaraların (lezyon) oluşumu
Köklerde ikincil enfeksiyonlar nedeniyle çürümenin başlaması

Nematodlar bitki köklerindeki beslenme şekillerine göre üç kısma ayrılırlar:

Ektoparazit nematodlar (Xihinema, Longidorus)
Endoparazit nematodlar (Ditylenchus, Meloidogyne, Anguinae)
Yarı endoparazit (devamlı kalıcı) ve yarı ektoparazit (göç edici) nematodlar

Ülkemizde nematodlarla yapılan kimyasal mücadelede bazı sıkıntılar baş göstermiştir. Bunlar;

Nematisin yüksek maliyeti
Fitotoksite
Non-spesifik
Kalıntı problemi (Toprak, yeraltı suları)
Direnç
Nematisitin uygulama maliyeti (Naylon, dağıtıcı vs.)
Tavsiye dışı kimyasalların kullanımı
Yüksek doz
Uygulama zamanı

Bitki paraziti nematodların bitkilerde meydana getirdikleri belirtiler diğer zararlı organizmalardan ileri gelen belirtilere benzediği için mikroskop altında nematodu görmeden kesin kanıya gidilmemelidir. Nematodların küçük mikroskobik canlılar olması ve bu gruba ait nematod türlerinin birbirlerine çok benzemesinden dolayı konu uzmanları tarafından kesin teşhis yapıldıktan sonra karar verilmesi önemlidir.

Özellikle, hububat, şeker pancarı, sebzeler, meyveler, bağ, çeltik, patates, soğan vb. ekiliş alanları yönünden zengin bir potansiyele sahip olan ülkemizde nematolojik çalışmalar önemlidir. Patates ve çeltik tohumluk yetiştirme alanlarının meyve, sebze ve süs bitkileri fide ve fidanlarının üretimlerinin yapılacağı alanların özellikle karantinaya tabi, tohumluk sertifikasyonu ve fidan sertifikasyon açısından önem taşıyan nematodlar yönüyle incelenmesinin ve gerekli analizlerin yapılması son derece önemlidir. Karantinaya tabi nematodların temiz alanlara bulaşmaması ancak yasal önlemlerle mümkün olabileceğinden özellikle iç karantinaya önem verilmektedir. Özellikle karantinaya tabi nematodlarla bulaşık alanların eradikasyonu için mevcut mücadele yöntemlerinin hiçbirinin yeterli olmaması ve kimyasal mücadele yöntemlerinin maliyetinin yüksek ve çevreye zararlı olmaları gibi nedenlerle bulaşmayı önleyici yasal tedbirlere önem verilmektedir.

Ülkemizde de önemli zararlara neden olan bazı nematodlar

Buğday Gal Nematodu

Anguina tritici (Steinbuch) (Tylenchida: Anguinidae)
Buğday gal nematodu [Anguina tritici (Steinbuch)]’nun dişisi ve erkeği iplik formundadır. Dişi ortalama 3.8 mm boyunda, spiral şeklinde, çok şişman vücutlu ve hareketsiz görünüşlüdür. Erkeği düz vücutlu, ortalama 2.4 mm boyunda ve çok aktiftir. Graminae familyası bitkilerinin tohumlarında iç parazit (endoparazit), sap ve yapraklarında dış parazit (ektoparazit) olarak yaşar ve tipik galler meydana getirir. Nematodla bulaşık tanelere “galli tane” denir.

Çeltik Beyaz Uç Nematodu

Aphelenchoides besseyi Christie (Aphelencida: Aphelencoididae)
Çeltik beyaz uç nematodu (Aphelenchoides besseyi Christie)’nun, dişi ve erkeği iplik şeklinde mikroskobik canlılardır. Boyları yaklaşık 0.4-0.8 mm’dir. Nematod başlangıçta çeltik bitkilerinin yaprak kınlarının iç kısmına yerleşir. Nematodların sayıları sapa kalkma döneminde genç salkımlarda hızla artar. Tohumları enfekte eden nematod sayısı 1-64 arasında değişmektedir. Nematodların %90’ı kavuzun iç yüzeyinde, geri kalanı ise tane üzerinde bulunur.

Çilek Nematodu

Aphelencoides fragariae Ritzema Bos (Aphelencida: Aphelencoididae)
Çilek nematodu (Aphelencoides fragariae Ritzema Bos)’nun, dişi ve erkeği iplik şeklinde mikroskobik canlılardır. Boyları yaklaşık 0.5-1.0 mm’dir. Tomurcuklarda ve bitki büyüme noktasında dış parazit (ektoparazit) olarak yaşarlar. Bitkinin yaprak tomurcuğunu saran çanak yapraklarda, nematodun ergin, larva ve yumurtalarını stereo mikroskop altında bir arada görmek mümkündür.

İğne Nematodu

Longidorus spp. (Dorylaimida: Longidoridae)
Ektoparazit olan İğne nematodları (Longidorus spp.)’nın boyları oldukça uzun (2-11 mm), erkek ve dişisi iplik formundadır. Baş bölgesinde 44-180 mm arası değişen uzunlukta ağız iğneleri vardır. Morfolojik olarak Xiphinema (kamalı nematodlar) cinsine ait türlere benzemekle beraber, Xiphinema cinsinde stiletin arka kısmında 2 parçalı yaka şeklinde bir kısım bulunurken Longidorus cinsinde stilet düz ve vücutları daha incedir.

İncir Kist Nematodu

Heterodera fici Kirjanova (Tylenchida: Heteroderidae)
İncir kist nematodu (Heterodera fici Kirjanova)’nun dişisi armut veya limon şeklindedir. Dişisinin ortalama boyu 1.4 mm kadardır. Erkeği iplik formundadır. Dişiler konukçu bitkilerin köklerinde bitki özsuyunu emerek yaşarlar, fakat Kök-ur nematodları gibi köklerde urlar meydana getirmezler. Dişiler kılcal kökler üzerinde boyun noktasına kadar başı bitki dokusu içinde, vücut kısmı ise köke asılı vaziyette bulunurlar. Öldüklerinde vücudunun dış tabakası kalınlaşarak yumurtaları muhafaza eden koyu kahverengi kist halini alır.

Kamalı Nematodlar

Xiphinema spp. (Dorylaimida: Longidoridae)
Kamalı nematodlar (Xiphinema spp.) boyları oldukça uzun (6 mm kadar olabilir), erkek ve dişisi iplik formunda olan nematodlardır. Bağ alanlarında kısa boğum virüsünün (Asma yelpaze yaprak virüsü) vektörü olan X. index Thorne and Allen, kuyruk kısmının sonunda oldukça belirgin parmak şeklinde bir çıkıntının bulunması ile diğer Xiphinema türlerinden ayrılır.

Kök-ur Nematodları

Meloidogyne spp. (Tylenchida: Meloidogynidae)
Kök-ur nematodları (Meloidogyne spp.)’nın ikinci dönem larvaları ve erkekleri iplik şeklinde, dişileri armut veya limon şeklinde mikroskobik canlılardır. Konukçu bitkinin kökünde irili ufaklı urlar meydana getirmeleriyle kolayca tanınırlar. Dişileri 0.7-0.8 mm boyunda, 0.4-0.5 mm eninde; erkekleri 1.2-2.0 mm, larvaları ise 0.3-0.5 mm boyundadır.

Muz Spiral Nematodu

Helicotylenchus multicinctus (Cobb) (Tylenchida: Hoplolaimidae)
İplik şeklindeki Muz spiral nematodu [Helicotylenchus multicinctus (Cobb)] ergininin vücut uzunluğu ortalama 0.5 mm’dir. Nematod gömlek değiştirdiği veya öldüğü zaman spiral şeklini aldığından bu isim verilmiştir. Muz spiral nematodu, muz köklerinin etrafındaki toprakta çok az bulunmaktadır. Nematodun dişi, erkek, larva ve yumurtası muz köklerinin içinde bulunmakta ve hayatlarını kök içinde tamamlamaktadır.

Patates Çürüklük Nematodu

Ditylenchus destructor Thorne (Tylenchida: Anguinidae)
Patates çürüklük nematodu (Ditylenchus destructor Thorne)’nun dişisi 0.7 mm, erkeği 1 mm boyunda ve ipliksi formdadır. Nematodun bütün dönemleri genellikle konukçusu içinde bazen de etrafındaki toprakta bulunabilir. Aynı cinse bağlı olan Soğan-sak nematodu [D. dipsaci (Kühn)] patates yumrusunda benzeri zararlar meydana getirmektedir.

Patates Kist Nematodu

Patates altın nematodu (Globodera rostochiensis Wollenweber) Patates beyaz kist nematodu (Globodera pallida Stone), (Tylenchida: Heteroderidae)

Patates kist nematodları (Globodera spp.) bitki kökleri üzerinde dikkatli bakıldığında görülebilen, türe göre değişen sarı veya krem renginde yuvarlak kistlerle tanınırlar. Kistlerin ortalama boyu 0.7 mm eni ise 0.6 mm’dir. Kistler, içi yumurta dolu olan ölü dişi vücudu olup, arka (posterior) kısmında çıkıntı yoktur. Erkekleri ince uzun iplik şeklindedir.

Soğan-Sak Nematodu

Ditylenchus dipsaci (Kühn) (Tylenchida: Anguinidae)
Soğan-sak nematodu [Ditylenchus dipsaci (Kühn)]’nun dişi ve erkeği iplik formunda olup, 1.0–1.3 mm uzunluğunda mikroskobik canlılardır. İç parazit (endoparazit) bir nematotdur. Herhangi bir bulaşıklık durumunda, bulaşık materyalde nematodun tüm dönemlerine rastlamak mümkündür.

Şeker Pancarı Kist Nematodu

Heterodera schachtii Schimidt (Tylenchida: Heteroderidae)
Şeker pancarı kist nematodu (Heterodera schachtii Schimidt)’nun dişisi armut veya limon şeklindedir. Dişisinin ortalama boyu 1.5 mm kadardır. Erkeği iplik formundadır. Dişiler konukçu bitkilerin köklerini emerek yaşarlar, fakat Kök-ur nematodları gibi köklerde urlar meydana getirmezler. Dişiler kılcal kökler üzerinde boyun noktasına kadar başı bitki dokusu içinde, vücut kısmı ise köke asılı vaziyette bulunurlar.

Tahıl Kist Nematodu

Heterodera avenae (Wollenweber) (Tylenchida: Heteroderidae)
Tahıl kist nematodları bir grup olarak değerlendirilmektedir. Bu grup içinde yer alan nematodların en önemlileri H. avenae (Wollenweber), H. filipjevi (Madzhidov), H. mani Mathews, H. bifenestra Cooper, H. iri Mathews, H. hordecalis Andersson ve H. latipons Franklin’dur. Bu nematodlar morfolojik olarak birbirlerine çok benzemektedir. Ülkemizde tespit edilen türler H. avenae, H. latipons ve H. filipjevi’dir.

Turunçgil Nematodu

Tylenchulus semipenetrans Cobb (Tylenchida: Tylenchulidae)
Turunçgil nematodu (Tylenchulus semipenetrans Cobb)’nun boyu 0.3-0.5 mm olup, dişileri böbrek veya fasulye tanesi şeklinde, başını boyun bölgesine kadar kılcal köklere sokmuş, vücut asılı vaziyette tek veya koloniler halinde, erkekleri ise iplik şeklinde ve kök etrafındaki toprakta serbest olarak bulunur.

Nematodların Mücadelesi

Karantina Önlemleri

Kök-ur nematodları karantinaya dahildir. Bu nedenle bulaşık üretim materyallerinin temiz bölgelere bulaştırılmasına engel olunmalıdır.
Bulaşık olduğu şüphe edilen alanlardan, örnek alma talimatına uygun olarak toprak ve kök örnekleri alınarak analiz yapılmalıdır.
Toprak örneği alınacak alanlarda tek yıllık bitkiler bulunuyorsa; ocaklar halinde kurumaların olduğu yerlerden ve bu yerlere yakın sağlam bitkilerin kökleri civarından toprak örneği alınır.
Çok yıllık bitkilerin bulunduğu alanlardan toprak örneği alınırken, sağlıksız gelişme gösteren bitkilerin taç izdüşümleri çevresinden ve ağacın kılcal kökleri civarından örnek alınmasına dikkat edilmelidir.

Kültürel Önlemler

Kök-ur nematodlarının konukçusunun çok olması, sulanabilir alanlarda özellikle sebzelerin yetiştirilmesi, bazen bir yıl içinde birden fazla bitkinin üretiminin yapılması nedeniyle kültürel önlemlerin uygulanması pratik ve ekonomik olmamaktadır.

Bununla birlikte:

Bitkisel üretimde nematodla bulaşık olmayan fide ve fidanların kullanılması gerekir.
Üretim materyali ekim veya dikimden önce mutlaka nematolojik yönden analiz edilmelidir.
Üretim için kullanılacak alandan yöntemine uygun olarak alınacak toprak örneği de nematolojik yönden analiz edilmelidir.
Nematodlara dayanıklı veya tolerant aşılı fide/fidanlar kullanılmalıdır.
Ekim ve dikim öncesinde, yazın sıcak ve kurak aylarında toprağın 15 gün ara ile 30-40 cm derinlikte en az 2 kere alt üst edilerek işlenmesi, nematod popülasyonunu azaltmaktadır.
Bulaşık alanlarda kullanılan toprak işleme alet ve makineleri temizlenmeden kullanılmamalıdır. Sera girişlerinde sönmemiş kireç kullanılarak hijyene dikkat edilmelidir.

Fiziksel Mücadele

Yazın sıcak aylarında yapılacak solarizasyon uygulaması topraktaki nematod yoğunluğunu önemli ölçüde düşürmektedir.

Bu amaçla 40–50 cm derinliğe kadar sulanan toprak, tava geldikten sonra 30-40 cm derinliğe kadar sürülerek, kesekler kırılmalı ve yüzeyi düzetilmelidir.
Damlama sulama sistemi döşendikten sonra toprak 0.025–0.1 mm kalınlığında UV katkılı şeffaf plastik örtü ile düzgünce kapatılmalıdır. Toprak nemini kaybederse örtünün altında bırakılan damla sulama sistemi çalıştırılmalıdır.
Solarizasyon uygulamasından sonra toprağın yüzeysel işlenmesi gerektiği için, sırta dikim yapılan bitkilerde solarizasyon uygulamasından önce sırtlar hazırlanmalıdır.
Uygulama yazın sıcak aylarında (temmuz–ağustos) 4-8 hafta süreyle yapılmalıdır.
Solarizasyonun başarısını artırmak için örtüyü sermeden önce toprağa organik madde ilave edilmelidir. “Solarizasyon+1kg yaş tavuk gübresi/m2” veya “solarizasyon+3kg yaş sığır gübresi/m2” uygulamaları solarizasyonun başarısını artıracaktır.
Toprak fümigantları kullanılarak, solarizasyon süresi 4 haftaya kadar indirilebilir.

Kimyasal Mücadele

Kimyasal mücadelede başarılı olmak için, kültürel önlemlerin iyi alınmış olması gerekir. Uygulamanın bir önceki yıl Kök-ur nematoduyla ağır bulaşma gösteren yerlerde yapılması ekonomik yönden yararlıdır.

Ekim veya dikim öncesi toprak ilaçlaması: Kök-ur nematodları bitkilerde erken dönemde önemli zararlara neden olurlar. Mücadelelerinde en önemli nokta, ekim veya dikimden önce popülâsyonun minimuma indirilmesidir. Bu amaçla, değişik mücadele yöntemleri kombine edilerek uygulanmalıdır. Ekim veya dikim öncesi ruhsatlı bir nematisitle toprak ilaçlaması yapılabilir.

Dikimle beraber veya dikim sonrası ilaçlamalar: Sebzelerde dikimden önce, dikimle beraber veya dikimden sonraki fide döneminde nematisit uygulaması yapılmaktadır. Bu dönemler dışındaki yetiştirme sezonu içerisinde nematisit kullanımı, kullanılan nematisitin sezon içinde yeterli etkiyi göstermemesi, çevre ve insan sağlığına olumsuz etkileri nedeniyle önerilmemektedir.

Meyve ağaçlarında ise sadece muzda bitki varken nematisit uygulaması yapılmaktadır.

İlaçlama zamanı

Kök-ur nematodlarının ilaçlama zamanının belirlenmesinde, nematodun biyolojik dönemi, toprak karakteri, toprağın sıcaklığı ve nem durumu, uygulamada kullanılacak nematisitlerin fitotoksite durumları ve sistemik olup olmadıkları gibi etkenler dikkate alınmalıdır.

Nematodlara karşı ilaçlama, toprak tavında iken, toprak sıcaklığı 15°C ve üzerinde olduğu zamanda yapılır.

Kullanılacak bitki koruma ürünleri ve dozları

Bakanlık tarafından tavsiye edilen bitki koruma ürünleri ve dozları kullanılır.

Kullanılacak alet ve makineler

Granül bitki koruma ürünlerinin uygulaması eldiven kullanarak veya bir gübre dağıtma makinesi ile; sıvı ilaç uygulaması ise süzgeçli kova veya sırt pülverizatörü ile yapılır. İlaç, uygulama alanına homojen bir şekilde dağıtılmalıdır.

İlaçlama tekniği

Bitki koruma ürünlerinin uygulanmasından önce, toprağın derince işlenmiş olması gerekir. Sıvı ilaç tüm parseli sulayabilecek miktarda suya karıştırılarak, süzgeçli kova veya sırt pülverizatörü ile toprağa verilir. Sonra ilacın 15-20 cm derine inebilmesi için tırmık geçirilir. Daha sonra fideler dikilerek sulanır. Bilindiği üzere, tarımsal mücadelede ilaçlı mücadele yöntemi en son düşünülmesi gereken bir husustur. Nematisitlerin toprakta ve bitkide bıraktıkları kalıntı (rezidü), insan ve çevre sağlığına olumsuz etkiler yapmaktadır. Bu bitki koruma ürünleri usulüne uygun biçimde kullanılmadıkları zaman bitkiler için de fitotoksiktir. Tarlada ilacı hazırlarken, ilacın içme ve kullanma suyuna karışmamasına ayrıca özen gösterilmesi gerekir.

Nematodla mücadelede Hektaş uzmanlığından yararlanmak için dijital kanallar ve Hektaş Çiftçi Danışma Hattı‘ndan bize ulaşabilirsiniz.

Benzer Bloglar

1 Mayıs 2023
Biber Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Biber Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele
1 Mayıs 2023 Bitki Koruma
27 Mart 2023
Biber Gübreleme Nasıl Olmalı?

Biber Gübreleme Nasıl Olmalı?
27 Mart 2023 Bitki Besleme
21 Mart 2023
Biber Ne Zaman Ekilir ve Hasat Edilir?

Biber Ne Zaman Ekilir ve Hasat Edilir?
21 Mart 2023 Bitki Koruma
20 Mart 2023
Biber Nasıl Sulanmalı?

Biber Nasıl Sulanmalı?
20 Mart 2023 Bitki Besleme
16 Mart 2023
Türkiye’de Biber Hangi Bölgede ve İklimde Yetişir?

Türkiye’de Biber Hangi Bölgede ve İklimde Yetişir?
16 Mart 2023 Bitki Koruma
10 Mart 2023
Biber Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Biber Nasıl Yetiştirilir?

Biber Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Biber Nasıl Yetiştirilir?
10 Mart 2023 Bitki Koruma
7 Mart 2023
Nektarin Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Nektarin Nasıl Yetiştirilir?

Nektarin Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Nektarin Nasıl Yetiştirilir?
7 Mart 2023 Bitki Koruma
24 Mart 2023
Kayısı Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Kayısı Nasıl Yetiştirilir?

Kayısı Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Kayısı Nasıl Yetiştirilir?
24 Mart 2023 Bitki Koruma
15 Mart 2023
Kanola Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Kanola Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele
15 Mart 2023 Bitki Koruma
14 Ocak 2024
Nektarin Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Nektarin Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele
14 Ocak 2024 Bitki Koruma
8 Ocak 2024
Nektarin Gübreleme Nasıl Olmalı?

Nektarin Gübreleme Nasıl Olmalı?
8 Ocak 2024 Bitki Besleme
17 Aralık 2023
Nektarin Ağaçları Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir?

Nektarin Ağaçları Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir?
17 Aralık 2023 Bitki Koruma
21 Kasım 2023
Nektarin Nasıl Sulanmalı?

Nektarin Nasıl Sulanmalı?
21 Kasım 2023 Bitki Besleme
12 Ağustos 2023
Türkiye’de Nektarin Hangi Bölgede ve Mevsimde Yetişir?

Türkiye’de Nektarin Hangi Bölgede ve Mevsimde Yetişir?
12 Ağustos 2023 Bitki Koruma
1 Temmuz 2023
Kayısı Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Kayısı Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele
1 Temmuz 2023 Bitki Koruma
15 Haziran 2023
Kayısı Gübreleme Nasıl Olmalı?

Kayısı Gübreleme Nasıl Olmalı?
15 Haziran 2023 Bitki Besleme
2 Haziran 2023
Kayısı Nasıl Sulanmalı?

Kayısı Nasıl Sulanmalı?
2 Haziran 2023 Bitki Besleme
11 Mayıs 2023
Kayısı Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir?

Kayısı Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir?
11 Mayıs 2023 Bitki Koruma
3 Nisan 2023
Türkiye’de Kayısı Hangi Bölgede Yetişir?

Türkiye’de Kayısı Hangi Bölgede Yetişir?
3 Nisan 2023 Bitki Koruma
8 Mart 2023
Kanola Gübreleme Nasıl Olmalı?

Kanola Gübreleme Nasıl Olmalı?
8 Mart 2023 Bitki Besleme
1 Mart 2023
Kanola Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir?

Kanola Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir?
1 Mart 2023 Bitki Koruma
27 Şubat 2023
Kanola Nasıl Sulanmalı?

Kanola Nasıl Sulanmalı?
27 Şubat 2023 Bitki Besleme
21 Şubat 2023
Türkiye’de Kanola Hangi Bölgede Yetişir?

Türkiye’de Kanola Hangi Bölgede Yetişir?
21 Şubat 2023 Bitki Koruma
11 Şubat 2023
Kanola Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Kanola Nasıl Yetiştirilir?

Kanola Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Kanola Nasıl Yetiştirilir?
11 Şubat 2023 Bitki Koruma
1 Şubat 2023
Toprak Asitlenmesi Nedir? Nedenleri Nelerdir?

Toprak Asitlenmesi Nedir? Nedenleri Nelerdir?
1 Şubat 2023 Akıllı Tarım
28 Ocak 2023
Hassas Tarım Nedir? Nasıl Yapılır?

Hassas Tarım Nedir? Nasıl Yapılır?
28 Ocak 2023 Akıllı Tarım
16 Ocak 2023
Dikey Tarım Nedir?

Dikey Tarım Nedir?
16 Ocak 2023 Akıllı Tarım
12 Ekim 2022
Biçerdöverle Hasat Nasıl Yapılır?

Biçerdöverle Hasat Nasıl Yapılır?
12 Ekim 2022 Akıllı Tarım
9 Ekim 2022
Erozyon Nedir?

Erozyon Nedir?
9 Ekim 2022 Akıllı Tarım
7 Ekim 2022
Yabancı Otlarla Mücadele Nasıl Yapılır?

Yabancı Otlarla Mücadele Nasıl Yapılır?
7 Ekim 2022 Bitki Koruma
5 Ekim 2022
Ceviz Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Ceviz Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele
5 Ekim 2022 Bitki Koruma
2 Ekim 2022
Ceviz Gübreleme Nasıl Olmalı?

Ceviz Gübreleme Nasıl Olmalı?
2 Ekim 2022 Bitki Besleme
1 Ekim 2022
Ceviz Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir?

Ceviz Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir?
1 Ekim 2022 Bitki Koruma
28 Eylül 2022
Ceviz Nasıl Sulanmalı?

Ceviz Nasıl Sulanmalı?
28 Eylül 2022 Bitki Besleme
26 Eylül 2022
Türkiye’de Ceviz Hangi Bölgede Yetişir?

Türkiye’de Ceviz Hangi Bölgede Yetişir?
26 Eylül 2022 Bitki Koruma
25 Eylül 2022
Ceviz Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Ceviz Nasıl Yetiştirilir?

Ceviz Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Ceviz Nasıl Yetiştirilir?
25 Eylül 2022 Bitki Koruma
22 Eylül 2022
Fındık Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Fındık Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele
22 Eylül 2022 Bitki Koruma
21 Eylül 2022
Fındık Gübreleme Nasıl Olmalı?

Fındık Gübreleme Nasıl Olmalı?
21 Eylül 2022 Bitki Besleme
18 Eylül 2022
Fındık Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir?

Fındık Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir?
18 Eylül 2022 Bitki Koruma
14 Eylül 2022
Fındık Nasıl Sulanmalı?

Fındık Nasıl Sulanmalı?
14 Eylül 2022 Bitki Besleme
11 Eylül 2022
Türkiye’de Fındık Hangi Mevsimde Yetişir?

Türkiye’de Fındık Hangi Mevsimde Yetişir?
11 Eylül 2022 Bitki Koruma
8 Eylül 2022
Fındık Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Fındık Nasıl Yetiştirilir?

Fındık Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Fındık Nasıl Yetiştirilir?
8 Eylül 2022 Bitki Koruma
7 Eylül 2022
Organik Tarım Nedir? Organik Tarım Nasıl Yapılır?

Organik Tarım Nedir? Organik Tarım Nasıl Yapılır?
7 Eylül 2022 Akıllı Tarım
3 Eylül 2022
Torfta Bitki Nasıl Yetiştirilir?

Torfta Bitki Nasıl Yetiştirilir?
3 Eylül 2022 Akıllı Tarım
2 Eylül 2022
Bitki Beslemesinde Kalsiyum Neden Önemlidir?

Bitki Beslemesinde Kalsiyum Neden Önemlidir?
2 Eylül 2022 Bitki Besleme
30 Ağustos 2022
Bitkilerde Demir Eksikliği Nedir? Nasıl Giderilir?

Bitkilerde Demir Eksikliği Nedir? Nasıl Giderilir?
30 Ağustos 2022 Bitki Besleme
27 Ağustos 2022
Damla Sulama Sisteminin Yararları Nelerdir?

Damla Sulama Sisteminin Yararları Nelerdir?
27 Ağustos 2022 Akıllı Tarım
24 Ağustos 2022
Toprak Analizine Göre Gübreleme Nasıl Yapılır?

Toprak Analizine Göre Gübreleme Nasıl Yapılır?
24 Ağustos 2022 Bitki Besleme
23 Ağustos 2022
Patates Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Patates Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele
23 Ağustos 2022 Bitki Koruma
20 Ağustos 2022
Patates Gübreleme Nasıl Olmalı

Patates Gübreleme Nasıl Olmalı
20 Ağustos 2022 Bitki Besleme
18 Ağustos 2022
Patates Ne Zaman Ekilir ve Hasat Edilir?

Patates Ne Zaman Ekilir ve Hasat Edilir?
18 Ağustos 2022 Bitki Koruma
17 Ağustos 2022
Patates Nasıl Sulanmalı?

Patates Nasıl Sulanmalı?
17 Ağustos 2022 Bitki Besleme
16 Ağustos 2022
Türkiye’de Patates Hangi Bölgede Yetişir?

Türkiye’de Patates Hangi Bölgede Yetişir?
16 Ağustos 2022 Bitki Koruma
14 Ağustos 2022
Patates Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Patates Nasıl Yetiştirilir?

Patates Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Patates Nasıl Yetiştirilir?
14 Ağustos 2022 Bitki Koruma
12 Ağustos 2022
Çilek Gübreleme Nasıl Olmalı

Çilek Gübreleme Nasıl Olmalı
12 Ağustos 2022 Bitki Besleme
11 Ağustos 2022
Çilek Nasıl Sulanmalı

Çilek Nasıl Sulanmalı
11 Ağustos 2022 Bitki Besleme
7 Ağustos 2022
Çilek Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Çilek Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele
7 Ağustos 2022 Bitki Koruma
2 Ağustos 2022
Çilek Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir

Çilek Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir
2 Ağustos 2022 2 dk Bitki Koruma
29 Temmuz 2022
Çilek Hangi Mevsimde ve Hangi Bölgede Yetişir?

Çilek Hangi Mevsimde ve Hangi Bölgede Yetişir?
29 Temmuz 2022 Bitki Koruma
25 Temmuz 2022
Çilek Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Çilek Nasıl Yetiştirilir?

Çilek Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Çilek Nasıl Yetiştirilir?
25 Temmuz 2022 Bitki Koruma
20 Temmuz 2022
Domates Gübreleme Nasıl Olmalı

Domates Gübreleme Nasıl Olmalı
20 Temmuz 2022 Bitki Besleme
17 Temmuz 2022
Domates Nasıl Sulanmalı

Domates Nasıl Sulanmalı
17 Temmuz 2022 Bitki Besleme
14 Temmuz 2022
Domates Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Domates Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele
14 Temmuz 2022 Bitki Koruma
11 Temmuz 2022
Domates Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir

Domates Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir
11 Temmuz 2022 Bitki Koruma
8 Temmuz 2022
Türkiye’de Domates Hangi Bölgede Yetişir

Türkiye’de Domates Hangi Bölgede Yetişir
8 Temmuz 2022 Bitki Koruma
5 Temmuz 2022
Domates Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Domates Nasıl Yetiştirilir?

Domates Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Domates Nasıl Yetiştirilir?
5 Temmuz 2022 Bitki Koruma
4 Temmuz 2022
Zeytinde Gübreleme Nasıl Olmalı

Zeytinde Gübreleme Nasıl Olmalı
4 Temmuz 2022 Bitki Besleme
1 Temmuz 2022
Elma Ağaçlarında Gübreleme Nasıl Olmalı

Elma Ağaçlarında Gübreleme Nasıl Olmalı
1 Temmuz 2022 Bitki Besleme
27 Haziran 2022
Zeytinde Sulama Nasıl Olmalı

Zeytinde Sulama Nasıl Olmalı
27 Haziran 2022 Bitki Besleme
23 Haziran 2022
Elma Ağacı Nasıl Sulanmalı

Elma Ağacı Nasıl Sulanmalı
23 Haziran 2022 Bitki Besleme
19 Haziran 2022
Zeytin Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Zeytin Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele
19 Haziran 2022 Bitki Koruma
15 Haziran 2022
Örtü Altı Sebze Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır

Örtü Altı Sebze Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır
15 Haziran 2022 Akıllı Tarım
12 Haziran 2022
Elma Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Elma Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele
12 Haziran 2022 Bitki Koruma
11 Haziran 2022
Zeytin Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir?

Zeytin Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir?
11 Haziran 2022 Bitki Koruma
6 Haziran 2022
Örtü Altı Yetiştiriciliği Nedir? Nasıl Yapılır?

Örtü Altı Yetiştiriciliği Nedir? Nasıl Yapılır?
6 Haziran 2022 Akıllı Tarım
3 Haziran 2022
Elma Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir

Elma Ne Zaman Dikilir ve Hasat Edilir
3 Haziran 2022 Bitki Koruma
30 Mayıs 2022
Zeytin Hangi Bölgede Yetişir?

Zeytin Hangi Bölgede Yetişir?
30 Mayıs 2022 Bitki Koruma
25 Mayıs 2022
Tarımda Kışlık Bakım ve Mücadele

Tarımda Kışlık Bakım ve Mücadele
25 Mayıs 2022 Akıllı Tarım
21 Mayıs 2022
Türkiye’de Elma Hangi Bölgede Yetişir

Türkiye’de Elma Hangi Bölgede Yetişir
21 Mayıs 2022 Bitki Koruma
16 Mayıs 2022
Zeytin Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Zeytin Nasıl Yetiştirilir

Zeytin Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Zeytin Nasıl Yetiştirilir
16 Mayıs 2022 Bitki Koruma
15 Mayıs 2022
Kış Aylarında Meyve Ağacı Bakımı Nasıl Yapılmalı?

Kış Aylarında Meyve Ağacı Bakımı Nasıl Yapılmalı?
15 Mayıs 2022 Akıllı Tarım
14 Mayıs 2022
Elma Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Elma Nasıl Yetiştirilir?

Elma Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Elma Nasıl Yetiştirilir?
14 Mayıs 2022 Bitki Koruma
12 Mayıs 2022
Şeker Pancarında Gübreleme Nasıl Olmalı?

Şeker Pancarında Gübreleme Nasıl Olmalı?
12 Mayıs 2022 Bitki Besleme
11 Mayıs 2022
Şeker Pancarı Yetiştiriciliğinde Sulama

Şeker Pancarı Yetiştiriciliğinde Sulama
11 Mayıs 2022 Bitki Besleme
7 Mayıs 2022
Şeker Pancarı Zararlıları ve Hastalıkları ile Nasıl Mücadele Edilir?

Şeker Pancarı Zararlıları ve Hastalıkları ile Nasıl Mücadele Edilir?
7 Mayıs 2022 Bitki Koruma
3 Mayıs 2022
Türkiye’de Şeker Pancarı Hangi Bölgede Yetişir

Türkiye’de Şeker Pancarı Hangi Bölgede Yetişir
3 Mayıs 2022 Bitki Koruma
1 Mayıs 2022
Şeker Pancarı Ne Zaman Ekilir ve Hasat Edilir?

Şeker Pancarı Ne Zaman Ekilir ve Hasat Edilir?
1 Mayıs 2022 Bitki Koruma
30 Nisan 2022
Şeker Pancarı Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Şeker Pancarı Nasıl Yetiştirilir?

Şeker Pancarı Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Şeker Pancarı Nasıl Yetiştirilir?
30 Nisan 2022 Bitki Koruma
26 Nisan 2022
Topraksız (Hidroponik) Tarım Nedir?

Topraksız (Hidroponik) Tarım Nedir?
26 Nisan 2022 Akıllı Tarım
26 Nisan 2022
Buğday Ne Zaman Ekilir ve Hasat Edilir?

Buğday Ne Zaman Ekilir ve Hasat Edilir?
26 Nisan 2022 Bitki Koruma
25 Nisan 2022
Türkiye’de Buğday Hangi Bölgede Yetişir?

Türkiye’de Buğday Hangi Bölgede Yetişir?
25 Nisan 2022 Akıllı Tarım
23 Nisan 2022
Buğdayda Gübreleme Nasıl Olmalı?

Buğdayda Gübreleme Nasıl Olmalı?
23 Nisan 2022 Bitki Besleme
20 Nisan 2022
Buğdayda Sulama Nasıl Olmalı?

Buğdayda Sulama Nasıl Olmalı?
20 Nisan 2022 Bitki Besleme
14 Nisan 2022
Tarımda Teknoloji Kullanımı ve Popüler Tarım Teknolojileri

Tarımda Teknoloji Kullanımı ve Popüler Tarım Teknolojileri
14 Nisan 2022 Akıllı Tarım
13 Nisan 2022
Buğday Yetiştiriciliğine Dair Her Şey

Buğday Yetiştiriciliğine Dair Her Şey
13 Nisan 2022 Akıllı Tarım
10 Nisan 2022
Akıllı Tarım Nedir?

Akıllı Tarım Nedir?
10 Nisan 2022 Akıllı Tarım
9 Nisan 2022
Mısırda Sulama Nasıl Olmalı

Mısırda Sulama Nasıl Olmalı
9 Nisan 2022 Bitki Besleme
5 Nisan 2022
Mısırda Bitki Besleme Nasıl Olmalı?

Mısırda Bitki Besleme Nasıl Olmalı?
5 Nisan 2022 Bitki Besleme
3 Nisan 2022
Mısır Hastalıkları ve Zararlıları ile Mücadele

Mısır Hastalıkları ve Zararlıları ile Mücadele
3 Nisan 2022 Bitki Koruma
30 Mart 2022
Mısır Ne Zaman Ekilir?

Mısır Ne Zaman Ekilir?
30 Mart 2022 Akıllı Tarım
28 Mart 2022
Mısır Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Mısır Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?
28 Mart 2022 Akıllı Tarım
23 Mart 2022
İş Güvenliğinde İkinci Adım

İş Güvenliğinde İkinci Adım
23 Mart 2022 Akıllı Tarım
20 Mart 2022
Nematod Mücadelesinin İpuçları

Nematod Mücadelesinin İpuçları
20 Mart 2022 Bitki Koruma
19 Mart 2022
Sulama Teknolojileri

Sulama Teknolojileri
19 Mart 2022 Akıllı Tarım
17 Mart 2022
Rakamlarla Domates

Rakamlarla Domates
17 Mart 2022 Akıllı Tarım
13 Mart 2022
İlaçlama Sonrasında İş Güvenliği Adımları

İlaçlama Sonrasında İş Güvenliği Adımları
13 Mart 2022 Bitki Koruma
12 Mart 2022
Pamukta Bitki Besleme Nasıl Olmalı?

Pamukta Bitki Besleme Nasıl Olmalı?
12 Mart 2022 Akıllı Tarım
10 Mart 2022
Pamuk Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Pamuk Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele
10 Mart 2022 Akıllı Tarım
6 Mart 2022
Rakamlarla Patates

Rakamlarla Patates
6 Mart 2022 Bitki Koruma
5 Mart 2022
Türkiye’de Pamuk Hangi Bölgede Yetişir?

Türkiye’de Pamuk Hangi Bölgede Yetişir?
5 Mart 2022 Bitki Besleme
3 Mart 2022
Yeni Nesil İleri Teknoloji Gübre Nedir?

Yeni Nesil İleri Teknoloji Gübre Nedir?
3 Mart 2022 Bitki Besleme
2 Mart 2022
Karasinek İle Neden Mücadele Edilmeli

Karasinek İle Neden Mücadele Edilmeli
2 Mart 2022 Bitki Koruma
28 Şubat 2022
Pamukta Sulama Nasıl Olmalı?

Pamukta Sulama Nasıl Olmalı?
28 Şubat 2022 Bitki Koruma
25 Şubat 2022
Tarımda Uzaktan Erişim Araçları Geleceği Şekillendiriyor

Tarımda Uzaktan Erişim Araçları Geleceği Şekillendiriyor
25 Şubat 2022 Akıllı Tarım
20 Şubat 2022
Pamuk Ne Zaman Ekilir ve Hasat Edilir?

Pamuk Ne Zaman Ekilir ve Hasat Edilir?
20 Şubat 2022 Akıllı Tarım
18 Şubat 2022
Turunçgil Ailesi

Turunçgil Ailesi
18 Şubat 2022 Bitki Koruma
16 Şubat 2022
Pamuk Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Pamuk Nasıl Yetiştirilir?

Pamuk Yetiştiriciliğine Dair Her Şey: Pamuk Nasıl Yetiştirilir?
16 Şubat 2022 Akıllı Tarım
15 Şubat 2022
Tarımın Doğru Bilinen Yanlışları

Tarımın Doğru Bilinen Yanlışları
15 Şubat 2022 Akıllı Tarım
11 Şubat 2022
Bitki Besleme Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Bitki Besleme Hakkında Bilmeniz Gerekenler
11 Şubat 2022 Bitki Besleme
10 Şubat 2022
Silajlık Mısır Çeşidinin Önemi

Silajlık Mısır Çeşidinin Önemi
10 Şubat 2022 Tohum
7 Şubat 2022
Bitki Koruma Ürünlerini Uygularken Nelere Dikkat Edilmeli

Bitki Koruma Ürünlerini Uygularken Nelere Dikkat Edilmeli
7 Şubat 2022 Bitki Koruma
5 Şubat 2022
Şekerpancarı Püf Noktaları

Şekerpancarı Püf Noktaları
5 Şubat 2022 Bitki Koruma
2 Şubat 2022
Tarımda Yeni Trend: Sensörler

Tarımda Yeni Trend: Sensörler
2 Şubat 2022 Akıllı Tarım
30 Ocak 2022
Kök ve Kökboğazı Çürüklüğü İle Mücadelenin İpuçları

Kök ve Kökboğazı Çürüklüğü İle Mücadelenin İpuçları
30 Ocak 2022 Bitki Koruma
26 Ocak 2022
Tohum Islah Çalışmaları

Tohum Islah Çalışmaları
26 Ocak 2022 Tohum
24 Ocak 2022
Blok Zinciri Teknolojisi Tarımda Şeffaflığın Anahtarı

Blok Zinciri Teknolojisi Tarımda Şeffaflığın Anahtarı
24 Ocak 2022 Akıllı Tarım
21 Ocak 2022
Gübreleme Önerileri

Gübreleme Önerileri
21 Ocak 2022 Bitki Koruma
20 Ocak 2022
Domateste Trend Çeşitler

Domateste Trend Çeşitler
20 Ocak 2022 Tohum
17 Ocak 2022
Bitki Korumanın Yeni Yüzü

Bitki Korumanın Yeni Yüzü
17 Ocak 2022 Bitki Koruma
15 Ocak 2022
Örtü Altı Tarım Hektaş İle Gelişiyor

Örtü Altı Tarım Hektaş İle Gelişiyor
15 Ocak 2022 Akıllı Tarım
11 Ocak 2022
İnhibitörlü Gübreler

İnhibitörlü Gübreler
11 Ocak 2022 Bitki Besleme
10 Ocak 2022
Tarımda da Önce İş Güvenliği

Tarımda da Önce İş Güvenliği
10 Ocak 2022 Akıllı Tarım
7 Ocak 2022
Elmada Hektaş İmzası

Elmada Hektaş İmzası
7 Ocak 2022 2 dk Bitki Koruma
3 Ocak 2022
Modern Tarımın En Yeni Üyesi: Drone

Modern Tarımın En Yeni Üyesi: Drone
3 Ocak 2022 Akıllı Tarım

28 Nisan 2022

İçindekiler

İçindekiler