12 Haziran 2022

Elma Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Elma zararlıları veya hastalıkları önlem alınmadığında ciddi zarara neden olur. Ancak belirli koşullar altında gerekli tedbirler alınarak haşere istilası ve bitki hastalıklarıyla mücadele edilebilir. Konu elma olduğunda bazı faktörler, ağacın karşı savunmasızlığını artırabilir.

Örneğin, ağacın tepe kısmında zararlı böceklerin ve mantar patojenlerinin istila olasılığı fazladır. Bununla birlikte sıcak ve nemli ortam, zararlılar için iyi bir üreme alanı olur. Orantısız döllenme, yanlış gübreleme gibi durumlar da metabolik hastalıklara sebebiyet verebilir. Ancak basit önlemler alarak elma ağacınızı hastalıklara karşı artan hassasiyetten koruyabilirsiniz. Ağaçlarınızın güçlenmesine destek verecek bu önlemlerin yanı sıra elma zararlıları ve hastalıkları ile mücadele hakkında detaylı bilgilere göz atarak siz de verimliliğinizi artırabilirsiniz.

Elma Zararlıları ve Hastalıkları ile Nasıl Mücadele Edilir?

Elma hastalık ve zararlıları ile ağacın bakımını aksatmayarak mücadele etmek mümkündür. Bu bakımın aşamaları doğru gübrelemeden, iyi havalandırmadan geçer. Ayrıca aşağıdaki önlemleri alarak elma ağacınızın direncini güçlendirebilirsiniz:

Dirençli elma çeşitlerini seçin: Pestisit spreyleri kullanma zorunda kalmadan lezzetli yetiştirmenin en kolay yolu, hastalıklara karşı dayanıklı türleri dikmektir.
Aşırı gübreleme yapmayın: Aşırı gübreleme, büyümeyi ve taç yoğunluğunu destekler. Ancak gelişmiş elmalar, aşırı gübreleme sonucu böcekleri çeken besin maddeleri açısından zenginleşebilir. Aynı zamanda aşırı gübreleme bazı metabolik hastalıkları da beraberinde getirebilir. Örneğin, kalsiyum eksikliğine aşırı azotlu gübreleme neden olur.
Ağacın tepesini düzenli olarak kesin ve inceltin: Elma ağacının tepesi zararlı böceklerin istila edebileceği yerlerden birisidir. Bu sebeple de elma ağacının bakımının en temel noktaları, bu bölüme düzenli olarak yapılmasıdır.
Hijyene Dikkat Edin: Mantar hastalıklarını ve zararlıları barındırabilen ölü yapraklar ve dalları düzenli olarak temizlemelisiniz.
Yabani ot kontrolü ve beslenme için malçlamayı ihmal etmeyin: İlkbaharın sonlarında veya don riski olmadığında nemli toprağa malç uygulayın. Ayrıca yabani ot kontrolü yapmayı unutmayın.
12 ayda bir kere ağacı budayın: Yılda bir kere ağacı budamak meyve vermeyi teşvik ederken, gücün ve dayanıklılığın korunmasına yardımcı olur. Zararlı ve hastalıklı kolonileri ağaçtan uzak tutar. Aynı zamanda da ışık penetrasyonuna ve hava sirkülasyonuna yardımcı olur.
Kurak dönemlerde sulama yapmayı unutmayın: Özellikle dikimden sonraki ilk yıl, kurak geçen zamanlarda ağacınızı bol bol sulamaya devam edin.
Ağaçların mevsimsel bakımlarını yapın: Özellikle ilkbahar aylarında ağaçlarınızı yaprak bitleri, güveler ve elma küllemesine karşı kontrol edin.Bunlarla birlikte ağaçlarınızı budamak ve temizlemek için kullandığınız aletleri dezenfekte etmeyi ihmal etmeyin.

Tüm bunlara dikkat ettiğiniz sürece elmada oluşabilecek hastalık ve zararlı riskini minimum seviyede tutmuş olursunuz. Düzenli bakım uyguladığınız ağacınız, sağlıklı ve uzun ömürlü olur.

Elmada Sıkça Görülen Zararlılar

Ağaçlara yardımcı olan birçok bitki türü vardır. Örneğin, arılar ağaçlarda tozlaşmayı sağlarken uğur böcekleri, yaprak bitlerini yer. Ancak faydalılar olduğu için elmaya zararlı olan birçok böcek türü de vardır. En yaygın zararlılar şu şekildir:

Elma Ağ Kurdu

Elma ağ kurdu, siyah benekli küçük ve beyaz olan bir güvedir. Bu güveler, ağaca direkt olarak zarar vermez. Ancak, dişi güveler larvaları için yaprakları beyaz jelatimsi bir salgı ile kaplar. Bu salgı yaprakların üzerinde örümcek ağına benzeyen bir görünümle ortaya çıkar. Burada oluşan tırtıllar, ilkbaharda sıcaklık 12 derecenin üzerine çıktığı an ortaya çıkar ve elma ağacının yapraklarını yer. Bu zararlı için aşağıdaki önlemler alınabilir:

Tırtılların oluştuğu ağları ağaçtan uzaklaştırmanız gerekir.
Elma ağ kurduna özel olan ilaçları kullanmanız kısa sürede tırtıl ve güveleri ağaçtan uzaklaştırır.

Elma İç Kurdu

En yaygın elma zararlılarının başında gelir. Tırtılları sadece iki milimetre uzunluğundaki beyaz veya sarımsı renkte gövdeye sahiptir. İstila, larvaların olgunlaşmamış elmalara açtığı küçük deliklerle tespit edilebilir. Enfekte olan elmalar depolanamaz ve ağaçtan olgunlaşmadan düşer. Elma iç kurdu hastalığında yapılacaklar aşağıdaki gibidir:

Enfekte olan elmalar mümkün olduğunca hızlı şekilde ağaçtan temizlenmelidir.
Granulovirus spreyleme yapılmalıdır. Ayrıca, granulovirus preparatları ile doğal kontrol uygulanmalıdır.

Yaprak Bitleri

Yaprak biti istilası, yaprakların kıvrılması ve yapraklardaki şekilde bozuklukları ile kendini gösterir. Yaprak bitleri genellikle bitki özsuyunun fazla olduğu genç sürgünlerde bulunur. Aşırı gübreleme, süngerimsi bir dokuya sahip sürgünlerin sayısında artışa neden olur. Bu durum da yaprak biti istilasına sebebiyet verebilir. İstila durumunda yapılacak şöyle sıralanabilir:

Bahçenizdeki faydalı organizmaları destekleyin. Yaprak bitkilerinin doğal avcıları uğur böcekleri ve kulağakaçanlardır.
Yaz budaması sırasında hastalıklı dalları çıkarın. Mono kültürlerden kaçının ve aşırı gübreleme yapmayın.

Kırmızı Örümcekler

Kırmızı örümler, tıpkı yaprak bitleri gibi bitkilerin özsuyu ile beslenir. Yapraklarda kahverengiye doğru dönüşen lekeler görülür. Örümcekler genellikle haziran ayından itibaren yapraklara gözle görülecek boyutlara ulaşır. Kırmızı örümceklerin istila durumunda yapılması gerekenler şu şekildedir:

Zarar gören yapraklar ağaçtan uzaklaştırılmalıdır.
Kırmızı örümcekleri uzaklaştırmaya uygun onaylı elma ilaçları uygulanmalıdır.

Elmada Sıkça Görülen Hastalıklar

Elma ağacı sorunlara neden olabilecek böceklerin yanı sıra meyve ağaçlarına zarar verecek mantar ve bakterilere de açıktır. Bu patojenlerin yayılmasını önlemek için onları mümkün olduğunca erken sürede fark etmek önemlidir.

Elma Küllemesi

En çok görülen elma hastalıkları arasında yer alan külleme, Bu hastalıkta yaprakların üzerinde mantarların oluşumu gözlenir. Oluşan mantarlar hızlı şekilde yayıldığı için bu hastalık, bazen elma hasadının tamamen başarısız olmasına sebep olabilir. Hastalık kendini dalları kaplayan beyaz kabarık lekelerle gösterir. Elma küllenmesi için yapılabilecekler şu şekildedir:

Tacı iyi havalandırmak için kapsamlı bir budama yapılmalıdır.
Enfekte olmuş alanlar tamamen kesilmelidir.
Uzman tavsiyesinden sonra onaylı bitki koruma ürünleri kullanılmalıdır.

Elma Kara Lekesi

Elma kara lekesi, ağacın yapraklarındaki zeytin yeşili ve kahverengi görüntülerle tespit edilebilir. Bu lekelerin ardından meyve tam ortadan kurur ve koyu kahverengiye döner. Hastalıklı doku büyümeyi durdurduğu için yapraklar dalgalı ve engebeli hale gelir. Enfekte olan yapraklar, erkenden yere düşer. Hastalığın görüldüğü ağaçlar Ağustos ayının başlarında neredeyse çıplak hale gelir. Elma kara lekesi hastalığında aşağıdaki önlemler alınabilir:

Etkilenen yaprakların hızlıca kesilmelidir.
Ağacın üzerine fungisitler püskürterek uygulanmalıdır.

Ateş Yanıklığı

Ateş yanıklığı olduğunda elma ağacının çiçekleri ve genç dalları solmuş, buruşmuş görünür. Bu durumdan kısa bir süre sonra da dallar, siyaha döner. Genç dallar ölür ve ağaçta kalır. Bu hastalık görüldüğünde aşağıdakiler yapılabilir:

Enfekte olmuş dallar temizlenir.
Enfekte doku belirtileri 12 ile 18 inç derinliğinde kesilerek çıkartılır.
Budamada kullanılan aletler, uygun dezenfektanlarla temizlenmelidir.