Zeytinde sulama, tüm meyve ağaçlarında olduğu gibi verimi doğrudan etkileyen kritik bir konudur. Ağaçlar ihtiyaç duydukları suların bir kısmını yağmur ile karşılar. Kullanılan su solunum ve terleme sonucunda büyük bir bölümünü kaybeder. Zeytin ağaçlarının iklim koşullarına göre yıllık su ihtiyacı değişiklik gösterir. Ortalama 1-3 ton arasında suya ihtiyaç duyar.
Kuraklığın veya sulama yapılmamasının zeytin ağaçlarına etkileri zeytinin kuraklığa dayanıklı olması, sulanmaması anlamına gelmemelidir. Zeytinde ve diğer ekonomik amaçla yetiştiriciliği yapılan bahçe veya tarla bitkilerinde düzenli ürün alabilmek için, belirli oranlarda suya ihtiyaç vardır. Yağışların olmadığı kurak yıllarda, kuraklığın ağaçlar üzerindeki olumsuz etkileri açıkça gözlemlenebilir.
Kurak koşulların devamlı olması halinde, buna ilaveten sulamanın yapılmadığı koşullarda, ağacın vejetatif ve generatif gelişmesi durur. Yapraklar zamanla küçülür ve dökülür. Ağaç olması gereken hacme ulaşamaz. Sürgünler kısa kalır ve çiçeklenmenin az olması sebebi ile istenen ürün alınamaz. Aynı şekilde kök gelişimi yavaşlar. Zeytinin büyüme dönemlerinde susuz kalması halinde; sürgün büyümesi ve çiçek tomurcuklarında azalma, çiçeklenmenin yeterince tamamlanamaması, olması gerekenden daha düşük meyve tutumu ve periyodisite şiddetinin artması, hücre bölünmesindeki azalma nedeniyle meyve hacminin küçülmesi ve meyve yağ içeriğinin azalması gibi olumsuzluklara neden olur.
Zeytin Sulama Nasıl Olmalı?
Zeytin sulamasında yüzey sulama yöntemlerinden karık sulama, basınçlı sulama yöntemlerinden de damla sulama sistemleri önerilmektedir. Karık sulama ile sulama yapılması halinde karık boyları uzun tutulmamalıdır. Karıkların ağaçlara denk gelen kısımlarında taç iz düşümünden yuvarlak olacak şekilde de karıklar kullanılabilir aynı şekilde ağacın her iki tarafına gelecek şekilde de belirli bir mesafe uzaklıktan karıklar oluşturulabilir.
Suyun kısıntılı olduğu yöremizde en uygun sulama sistemi damla sulama sistemidir. Zeytin sulamasında da önerilecek en uygun sulama şekli damla sulama sistemi kullanılarak uygulanacak sulama yöntemidir. Damla sulama sistemleri yüzey veya yüzey altı olarak araziye tesis edilebilir. Zeytinde aşırı sulamalardan kaçınılmalıdır. Aşırı sulamalar sonucunda, topraktaki havalanma yetersiz olacağından, kök çürümesine ve phytopthora ve verticillium gibi fungal (mantari) hastalıklara neden olabilir. Bu tüm bitkiler için istenmeyen ve önerilmeyen bir durumdur.
Zeytinin Suya Hassas Olduğu Dönemler
Birçok meyve ağacının en çok suya ihtiyaç duyduğu dönemler, çiçeklenme, meyve tutma ve çekirdeğin sertleşmeye başladığı dönem veya meyve içinin oluşmaya başladığı dönemlerdir, Bu dönemler zeytin için, çiçeklenme ve meyve tutma dönemi olarak; Mayıs-Haziran ayları, çekirdeğin sertleşmeye başladığı dönem olarak da Temmuz ve Ağustos aylarıdır. Bu dönemlerde zeytinde sulama yapılması önerilmez.
Zeytin Ne Kadar Suya İhtiyaç Duyar?
Zeytin ağaçlarının yıllık yağış isteği 650-800 mm olarak bilinir. Yaz mevsiminde, mevsim yağışlarına kadar sulamalar yapılarak zeytinin irileşmesini ve yağ oluşumunun artması sağlanır. Mayıs ayı ve haziran başında döllenmeye yardımcı olurken, kış sonlarında rüzgarlar toprak neminin azalmasına yardımcı olur.
Zeytin, 40 derece sıcaklıklara dayanabilir. İyi bir büyüme ve meyve oluşumu için ideal sıcaklık derecesi 15-25 arası olması gerekir. Zeytinin soğuklama ihtiyacı 600 ile 1000 saat arasında değişir. Aynı zamanda zeytinin gelişim göstermesi ve normal göz gelişimi için yeterli sıcaklık toplamına ihtiyaç duyulur.
Zeytin Ne Sıklıkla Sulanmalı?
Zeytin sulama işlemi dikimi yapılan bölgenin toprak tipine ve iklimine göre sulama aralığı değişir. Genel olarak zeytin sulama işlemi 20-30 günde bir yapılır. Haziran ayında genç fidanlara sulama yapılır.
Kanserli zeytin ağaçlarının budanması bu ayın sonuna doğru gerçekleşir. Temmuz ayında ise zeytin sulama işlemi 15’er günlük periyotlar şeklinde devam edilir. Ağustos ayında zeytinlerde sulama yapılmaya devam edilirken ot mücadelesi gerçekleşir. Fazla sulama yapmaktan kaçınılır. Eğer fazla zeytin sulama işlemi yapılırsa dökülme oluşabilir.
Zeytinde İlk Sulama
Zeytin sulama da diğer meyveler gibi yaz aylarında yapılması gerekir. Mayıs ile ağustos ayları arasında sulama işlemi yapılır. Zeytin sulama işlemi, ağacın yaşına göre farklılık gösterir. Genel olarak en doğru sulama miktarı ağacın yaşı *20 litre olarak belirlenir.
Zeytinde Son Sulama
Zeytin sulama işlemi son olarak ağustos ayında yapılır. Fazla sulama işleminden kaçınılması gerekir. Çünkü fazla sulama işlemi yapıldığında zeytinlerde dökülme meydana gelebilir. Zeytin sulama işlemi iklim ve toprak tipine göre de değişiklik gösterebilir. Bu sebeple sulama şekilleri arazinin yapısına ve iklim şartlarına göre belirlenir.
Hektaş ile ülkemizin ekolojik yapısına uygun 250’den fazla bitki koruma ve bitki besleme ürününe ulaşabilirsiniz. Tüm bu ürünlerin yanı sıra 30’a yakın hayvan sağlığı ilacı ve yem katkı ürünleri vardır. Siz de tarım arazinizdeki verimliliği korumak ve artırmak için Hektaş’ı tercih edebilirsiniz.
https://arastirma.tarimorman.gov.tr/afistik/Belgeler/AYRILMI%C5%9E%20MAKALELER/103-ZEYT%C4%B0NDE%20SULAMA%202020.pdf